با شرح تاثیرات آلودگی هوا بر بدن و توضیح کلی آلودگی های هوا و افرادی که بیشتر در معرض خطر هستند در خدمت شما هستیم. آلودگی هوا یک خطر آشنا برای سلامت محیطی است. مه تیره ای که روی یک شهر می نشیند و بوی تند آلودگی به شما هشدار می دهد.

این یک تهدید بزرگ برای سلامت و رفاه جهانی است. آلودگی هوا به هر شکلی عامل مرگ سالانه بیش از 6.5 میلیون نفر در جهان است که این رقم در دو دهه گذشته افزایش یافته است.

مرتبط: ورزش کردن در هوای آلوده ؛ آیا آلودگی هوا ورزش کردن را خطرناک می کند؟ 

تاثیرات آلودگی هوا بر بدن انسان

تاثیرات آلودگی هوا بر بدن انسان سرطان ریه

سرطان ریه

ذرات موجود در آلودگی هوا می توانند باعث سرطان ریه شوند که علت اصلی مرگ و میر ناشی از سرطان در ایالات متحده است. حدود 6 درصد از مرگ و میرهای مربوط به آلودگی هوای بیرون در سراسر جهان به دلیل سرطان ریه است. هوای کثیف ممکن است در انواع دیگر این بیماری نیز نقش داشته باشد، مانند سرطان مجاری ادرار و مثانه.

حملات آسم

یکی دیگر از تاثیرات آلودگی هوا بر بدن بروز حملات آسم است. برخی از آلودگی ها را می توانید ببینید، مانند دود. برخی را نمی توانید، مانند مونوکسید کربن. آلودگی هوا هر گاز یا ذره ای است که در هوا وجود دارد اما جزء طبیعی آن نیست. دو آلاینده اصلی می توانند بر آسم شما تأثیر بگذارند. ازن گازی است که دود ایجاد می کند. می تواند بر نحوه تنفس شما تأثیر بگذارد. ذرات ریز مانند ذرات گرد و غبار یا دود می توانند در ریه های شما گیر کنند. آنها می توانند به ریه های شما آسیب برسانند و باعث حملات بیشتر شوند.

مرتبط: افزایش ظرفیت ریه ها با آسان ترین راهکارها 

تاثیرات آلودگی هوا بر بدن انسان حملات آسم

برونشیت مزمن

اگزوز خودروها، کامیون ها و سایر وسایل نقلیه هوا را آلوده می کند. اگر در یک شهر زندگی می کنید و به طور منظم در دود ترافیک تنفس می کنید، ممکن است برونشیت مزمن (طولانی مدت) داشته باشید. این زمانی است که پوشش لوله های برونش، که هوا را به ریه های شما می رساند، ملتهب می شود. اگر به آن مبتلا هستید، ممکن است دچار تنگی نفس و سرفه با مخاط غلیظی شوید که ممکن است سفید، زرد یا سبز باشد.

COPD

برونشیت مزمن و آمفیزم مشکلات شایعی هستند که منجر به بیماری مزمن انسدادی ریه یا COPD می شوند. این شرایط جریان هوا را در ریه ها مسدود می کند. قرار گرفتن طولانی مدت در معرض گازها، ذرات یا دود علت اصلی آن است. مطالعات نشان داده است که COPD در مناطقی که آلودگی هوا زیاد است شایع تر است. اگر مبتلا به COPD هستید، ممکن است هنگام آلودگی هوا، نفس کشیدن برای شما سخت تر شود. موارد جدی ممکن است به معنای مراجعه به بیمارستان یا حتی مرگ باشد.

مرتبط: 11 تمرین کارآمد برای تقویت ریه ها 

تاثیرات آلودگی هوا بر بدن انسان انسداد ریه

ذات الریه

اکسید نیتروژن و دی اکسید گوگرد در آلودگی هوا احتمال ابتلا به ذات الریه یا التهاب ریه را افزایش می دهد. علائم آن می تواند شامل درد قفسه سینه، سرفه، خستگی، تنگی نفس و تب باشد. افراد مسن یا مبتلایان به بیماری مزمن ممکن است تب نداشته باشند. کودکان و افراد مسن به ویژه در معرض خطر هستند. ذات الریه علت اصلی مرگ و میر کودکان در سراسر جهان است. افراد مسن به خصوص پس از قرار گرفتن طولانی مدت در معرض آلودگی هوا، به احتمال زیاد زمانی را به دلیل ذات الریه در بیمارستان می گذرانند.

تاثیرات آلودگی هوا بر بدن انسان بیماری قلبی

بیماری قلبی

آلودگی هوا می تواند منجر به افزایش خطر حمله قلبی، ضربان قلب نامنظم (آریتمی)، نارسایی قلبی و سکته شود. ذرات ریز موجود در آلودگی به اندازه ای کوچک هستند که به رگ های خونی بروند و باعث التهاب شوند. با گذشت زمان، آنها می توانند باعث بروز زودهنگام تر بیماری قلبی شوند. افرادی که در نزدیکی خیابان های شلوغ یا کارخانه ها زندگی می کنند در معرض خطر بیشتری قرار دارند. اما حتی قرار گرفتن در معرض کوتاه مدت نیز می تواند به قلب شما آسیب برساند.

مرتبط: 13 ماده غذایی مفید که در تقویت و سلامت قلب نقش مهمی دارند 

بیماری روانی

مطالعات نشان می دهد که بین کیفیت هوا و سلامت روان ارتباط قوی وجود دارد. محققان بیش از 150 میلیون پرونده پزشکی را در ایالات متحده و دانمارک بررسی کردند. آنها دریافتند افرادی که در مناطقی از ایالات متحده با بدترین کیفیت هوا زندگی می کنند، 27 درصد افزایش در میزان اختلال دوقطبی و 6 درصد افزایش در افسردگی اساسی داشتند.

مشکلات خود ایمنی

مشکل خود ایمنی از تاثیرات آلودگی هوا بر بدن است. این مشکل زمانی رخ می دهد که سیستم ایمنی بدن تان به بدن شما حمله می کند. این بیماری معمولا به بافت ها آسیب می رساند و ممکن است باعث التهاب در اطراف قلب و ریه شود. محققان فکر می کنند که آلودگی هوا باعث ایجاد یک پاسخ ایمنی در ریه ها می شود که ممکن است شرایط خودایمنی خاصی را ایجاد کند. محققان دقیقاً نمی‌دانند که دلیل آن چیست، اما ذرات ناشی از آلودگی هوا می توانند واکنش حمله را آغاز می‌کنند.

تاثیرات آلودگی هوا بر بدن انسان سقط جنین

سقط جنین

ازن و ذرات موجود در آلودگی هوا ممکن است در سقط جنین در نیمه اول بارداری نقش داشته باشند. محققان دقیقاً مطمئن نیستند که چگونه، اما آنها فکر می کنند که می تواند به دلیل التهاب اطراف جفت باشد. مطالعه ای که آلودگی هوای مربوط به ترافیک در ایالات متحده و اسرائیل را بررسی کرد، آن را با سقط جنین بین هفته های 10 و 20 بارداری مرتبط دانست.

مرتبط: آلودگی هوا به باروری زنان آسیب می رساند 

تولد زودرس

قرار گرفتن در معرض آلودگی هوا با زایمان زودرس یا نوزاد نارس مرتبط است. آلودگی می تواند سطح مواد شیمیایی سمی در خون را افزایش دهد. این سیستم ایمنی زن باردار را تحت فشار قرار می دهد. آلودگی هوا می تواند جفت را ضعیف کرده و باعث زایمان زودرس شود. آلودگی می تواند بلافاصله یا در دراز مدت منجر به مشکلات سلامتی برای کودک شود و یا باعث وزن کم هنگام تولد شود.

مرگ زودرس

تنفس در هوای آلوده حتی برای مدت کوتاهی می تواند طول عمر شما را کوتاه کند. سالانه بیش از 4 میلیون نفر در سراسر جهان به دلیل آلودگی هوا جان خود را از دست می دهند. این مرگ‌ها عمدتاً ناشی از سکته مغزی، بیماری قلبی، سرطان ریه، COPD و عفونت‌های تنفسی است. کشنده ترین اجزای آلودگی هوا عبارتند از ازن، دی اکسید نیتروژن و دی اکسید گوگرد.

تاثیرات آلودگی هوا بر بدن انسان مشکلات حافظه

مشکلات یادگیری و حافظه

مطالعات نشان داده است که آلودگی هوا می تواند اثرات مضری بر مغز داشته باشد. آلودگی هوای ناشی از ترافیک می تواند رشد مغز و رفتار کودک را کندتر کند. در افراد مسن، احتمال ابتلا به زوال عقل را افزایش می دهد. تحقیقات نشان داده است که آلودگی هوای مرتبط با ترافیک ممکن است بخش‌هایی از مغز از جمله ماده خاکستری، ماده سفید و عقده‌های پایه را هدف قرار دهد. تصور می شود که این تغییرات در مغز به دلیل آلودگی بر رشد تأثیر می گذارد.

مرتبط: تاثیرات آلودگی هوا بر سلامت مغز 

سوزش چشم و بینی

آلودگی هوا در فضای باز می تواند باعث ایجاد تعدادی از مشکلات سلامتی شود. اما آلودگی که در داخل خانه نیز همینطور است. دیوارهای تازه رنگ شده می توانند بخار و ترکیبات آلی فرار (VOCs) را آزاد کنند که چشم و بینی شما را تحریک می کند. مبلمان یا فرش جدید ممکن است دارای مواد شیمیایی با بوی قوی باشد که می تواند باعث سردرد یا سرگیجه شما شود. مواد شیمیایی موجود در محصولات پاک کننده نیز ممکن است به این وضعیت اضافه شود. سیستم گرمایش یا سرمایش شما اینها را در هوای خانه شما بازیافت می کند. با اطمینان از تهویه مناسب خانه از خود محافظت کنید.

شاخص کیفیت هوا

چگونه متوجه می شوید که هوای بیرو آلوده است؟ شاخص کیفیت هوای محلی شما (AQI) از EPA می تواند کمک کند. این مقیاس از 0 تا 500 است و هر چه این عدد بیشتر باشد، آلودگی مضر در هوا بیشتر است. دارای 6 سطح خوب، متوسط، ناسالم برای گروه های حساس، ناسالم، بسیار ناسالم و خطرناک است.

مرتبط: راهکارهای موثر برای محافظت از خود در مقابل آلودگی هوا 

آلودگی هوا چیست؟

آلودگی هوا ترکیبی از مواد خطرناک هم از منابع طبیعی و هم مصنوعی است. دود ناشی از وسایل نقلیه، سوخت نفت و گاز طبیعی برای گرم کردن خانه‌ها، تولید محصولات جانبی و تولید برق، به‌ویژه نیروگاه‌های با سوخت زغال‌سنگ، و دود ناشی از تولید مواد شیمیایی، منابع اولیه آلودگی هوای انسان‌ساز هستند.

طبیعت مواد خطرناکی مانند دود ناشی از آتش‌سوزی‌های جنگلی را که اغلب توسط افراد ایجاد می‌شود، در هوا آزاد می‌کند. خاکستر و گازهای حاصل از فوران های آتشفشانی؛ و گازهایی مانند متان که از تجزیه مواد آلی در خاک ساطع می شوند.

آلودگی هوای مرتبط با ترافیک (TRAP)، مخلوطی از گازها و ذرات، دارای اکثر عناصر آلودگی هوای انسان ساز است: ازن سطح زمین، اشکال مختلف کربن، اکسیدهای نیتروژن، اکسیدهای گوگرد، ترکیبات آلی فرار، آروماتیک چند حلقه ای. هیدروکربن ها و ذرات ریز.

مرتبط: تمیز کردن هوای خانه از آلودگی هوای بیرون 

ازن، یک گاز اتمسفر، اغلب زمانی که در سطح زمین قرار دارد، مه دود نامیده می شود. زمانی ایجاد می شود که آلاینده های ساطع شده از خودروها، نیروگاه ها، پالایشگاه ها و سایر منابع در حضور نور خورشید واکنش شیمیایی نشان دهند.

گازهای سمی که شامل دی اکسید کربن، مونوکسید کربن، اکسیدهای نیتروژن (NOx) و اکسیدهای گوگرد (SOx) هستند، اجزای دودهای وسایل نقلیه موتوری و محصولات جانبی فرآیندهای صنعتی هستند.

ذرات معلق (PM) از مواد شیمیایی مانند سولفات ها، نیترات ها، کربن یا گرد و غبار معدنی تشکیل شده اند. دودهای وسایل نقلیه و صنعتی ناشی از احتراق سوخت های فسیلی، دود سیگار و سوختن مواد آلی، مانند آتش سوزی های جنگلی، همگی حاوی PM هستند.

زیر مجموعه ای از ذرات ریز PM (PM 2.5) 30 برابر نازکتر از موی انسان است. این می تواند عمیقاً در بافت ریه استنشاق شود و به مشکلات جدی سلامتی منجر شود. PM 2.5 بیشترین اثرات بهداشتی ناشی از آلودگی هوا در ایالات متحده را به خود اختصاص می دهد.

ترکیبات آلی فرار (VOC) در دمای اتاق یا نزدیک به آن تبخیر می‌شوند – از این رو، نام آن فرار است. آنها را ارگانیک می نامند زیرا حاوی کربن هستند. VOC ها توسط رنگ ها، مواد پاک کننده، آفت کش ها، برخی از وسایل و حتی مواد صنایع دستی مانند چسب منتشر می شوند. بنزین و گاز طبیعی منابع اصلی VOC ها هستند که در طی احتراق آزاد می شوند.

هیدروکربن های آروماتیک چند حلقه ای (PAH) ترکیبات آلی حاوی کربن و هیدروژن هستند. از بیش از 100 PAH شناخته شده در محیط زیست، 15 مورد در گزارش سرطان زا ذکر شده است. علاوه بر احتراق، بسیاری از فرآیندهای صنعتی مانند تولید محصولات آهن، فولاد و لاستیک و همچنین تولید برق نیز PAH را به عنوان محصول جانبی تولید می کنند. PAH ها در ذرات معلق نیز یافت می شوند.

مرتبط: 7 روش برای مراقبت از پوست در هوای آلوده 

آلودگی هوا و تغییرات اقلیمی

آلودگی هوا و تغییرات آب و هوایی از طریق فعل و انفعالات پیچیده در جو بر یکدیگر تأثیر می گذارند. آلودگی هوا به طور پیچیده با تغییرات آب و هوایی مرتبط است زیرا هر دو مشکل عمدتاً از منابع یکسانی مانند انتشار گازهای گلخانه ای ناشی از سوزاندن سوخت های فسیلی ناشی می شوند. هر دو تهدیدی برای سلامت مردم و محیط زیست در سراسر جهان هستند.

آلودگی هوا چه کسانی را بیشتر تحت تاثیر قرار می دهد؟

آلودگی هوا در تهران

آلودگی هوا بر سلامت همه افراد تأثیر می گذارد، اما گروه های خاصی ممکن است آسیب بیشتری ببینند.
تقریباً از هر 10 نفری که در سراسر جهان در مناطق شهری زندگی می کنند، 9 نفر تحت تأثیر آلودگی هوا هستند.

کودکان

مطالعه بهداشت کودکان توسط NIEHS در دانشگاه کالیفرنیای جنوبی یکی از بزرگترین مطالعات در مورد اثرات طولانی مدت آلودگی هوا بر سلامت تنفسی کودکان است. از جمله یافته های آن:

  • سطوح بالاتر آلودگی هوا باعث افزایش عفونت های تنفسی کوتاه مدت می شود که منجر به غیبت بیشتر از مدرسه می شود.
  • کودکانی که در فضای باز ورزش یا بازی می کنند و در جوامع با آلودگی بالا زندگی می کنند، بیشتر در معرض ابتلا به آسم هستند.
  • کودکانی که در نزدیکی جاده های شلوغ زندگی می کنند در معرض خطر ابتلا به آسم هستند.
  • احتمال بروز علائم برونشیت در کودکان مبتلا به آسم که در معرض سطوح بالای آلاینده‌های هوا بودند، بیشتر بود.
  • زندگی در جوامع با سطوح آلودگی بالاتر می تواند باعث آسیب ریه شود.

مرتبط: 6 ماده فوق العاده برای تقویت و پاکسازی ریه ها

بزرگسالان مسن

  • بیماری آلزایمر و زوال عقل مربوط به آن یک چالش بهداشت عمومی برای جمعیت های سالخورده است. محققان دانشگاه واشنگتن با بودجه NIEHS ارتباط بین آلودگی هوا و زوال عقل را شناسایی کردند. این مطالعه شواهد قابل توجهی را اضافه می کند که ذرات ریز خطر ابتلا به زوال عقل را افزایش می دهند.
  • آلودگی هوا با شانس بیشتری برای ابتلا به چندین اختلال عصبی از جمله بیماری پارکینسون، بیماری آلزایمر و زوال عقل مرتبط است.
  • در افراد مسن، قرار گرفتن طولانی مدت در معرض TRAP ممکن است به طور قابل توجهی ناتوانی جسمی را تسریع کند. این خطر در میان اقلیت های نژادی و افراد کم درآمد بیشتر است.
  • آلودگی هوای PM 2.5 با تسریع مشکلات حافظه و زوال مغزی شبیه آلزایمر مرتبط است که در بین زنان 65 سال و بالاتر دیده می شود. برعکس، یک مطالعه چند ساله منتشر شده در سال 2022 نشان می دهد که بهبود کیفیت هوا با خطر کمتر زوال عقل در زنان مسن مرتبط است.
  • مواد مغذی ممکن است با برخی از اثرات مضر آلودگی هوا مقابله کنند. یک مطالعه در سال 2020 نشان داد که اسیدهای چرب امگا 3 که با خوردن ماهی های خاص به دست می آیند، ممکن است در برابر کوچک شدن مغز مرتبط با PM 2.5 در زنان مسن مبارزه کنند.

آگاهی از تاثیرات آلودگی هوا بر بدن بسیار مهم است. بهتر است کودکان و افراد مسن در شهرهایی مانند تهران زندگی نکنند و در صورت امکان مهاجرت از این شهر به مناطقی با هوای پاکیزه تر بهترین انتخاب برای حفظ سلامت این افراد است.

امیدواریم که این مقاله برای شما مفید واقع شده باشد. مثل همیشه نظرات و تجربیات خود را با ما به اشتراک بگذارید.