هذیان اروتومانیا یا خود معشوق پنداری چگونه است؟

جنون عشق یا اروتومانیا (Erotomania) یک نوع هذیان (دیلوژن) است که فرد مبتلا به آن باور دارد که فرد دیگری عاشق اوست (درحالیکه چنین نیست).

هذیان (delusion) از نشانه های روانپریشی است که به معنای باور غلط در مورد یک واقعیت خارجی است. این واقعیت با وجود دلایل روشن و شواهد علیه آن توسط فرد پذیرفته نمی شود و بیمار به آن اصرار دارد. این عقیده بر خلاف اعتقاد رایج سایر افراد جامعه نیز هست. مثلا هذیان بزرگ منشی یک بیمار که خود را خدا، پیامبر یا ثروتمند ترین آدم دنیا می داند.

هذیان نوعی اختلال تفکر در حوزه محتوای فکر است که در واقع عقیده ای باثبات و نادرست است که با منطق نیز اصلاح نشده و با فرهنگ جامعه نیز همخوانی ندارد.

هذیان اروتومانیا معمولا نسبت به جنس مخالف ایجاد می شود و فرد خود را با او در یک رابطه عاشقانه تصور می کند. اما مواردی از علاقه به همجنس نیز وجود دارد که فرد مورد علاقه اش را بهترین دوست و الگوی خود میداند و تلاش می کند بیشترین شباهت را به او داشته باشد.


همچنین بخوانید: آیا شما مبتلا به فیلو فوبیا (ترس از عشق) هستید ؟


فرد مبتلا به اروتومانیا باور دارد که با فرد مورد علاقه اش در رابطه است و این علاقه را با جزئیات و اتفاقات ساختگی تعریف می کند. برای مثال مارگارت مری ری که خود را همسر دیوید لترمن می دانست و فرزند او را فرزند مشترکشان معرفی می کرد.

زنان بیشتر هذیان اروتومانیا را تجربه می کنند. این هذیان در افراد مبتلا اغلب نسبت به افراد مشهور، محبوب و با جذابیت های اجتماعی بالا بوجود می آید. این افراد نامه های عاشقانه، هدیه و گل، تماس های تلفنی یا ملاقات های حضوری را برای ابراز عشق انتخاب می کنند و به شکلی رفتار می کنند که انگار فرد مقابل نیز از دریافت این محبت خوشحال است.

چه زمانی علاقه شما از یک کشش عادی به اروتومانیا تبدیل می شود؟

یک متخصص روابط جنسی توضیح می دهد که کشش می تواند به اروتومانیا تبدیل شود اگر فرد مبتلا به هذیان بوده و متقاعد شود که یک غریبه، و اغلب کسی که از لحاظ اجتماعی برجسته است، عاشق آنهاست.

پیام های عاشقانه کدگذاری شده

شاید برای شما عجیب باشد زمانیکه فرد مقابل ابراز علاقه نمی کند و حتی بصورت کلامی عدم علاقه و رابطه خود را نسبت به فرد بیان می کند، فرد هذیانی چگونه باور خود را حفظ می کند. این موضوع به راحتی برای آنها باورپذیر است، زیرا آنها باور دارند که فرد مقابل (معشوق شان) به صورت کدگذاری شده با آنها صحبت می کند.

این باور به این شکل است که فرد هذیانی باور دارد که کلمات معشوق شان، حتی وقتی عدم علاقه آنها را نشان می دهد، علامتی برای ابراز علاقه به آنهاست، اما آنها نمی توانند بصورت عمومی آن را اعلام کنند. مثلا اگر بازیگر مشهوری اظهار می کند که من با این خانم هیچ گونه رابطه ای ندارم، معنی عکس می دهد که کد رابطه عاشقانه و مخفیانه است. یا اگر یک مرد هذیانی باور دارد که همسر یک مجری خانم مشهور است او عدم علاقه خانم یا اعلام نامزدی او را به معنی ناز کردن زنانه و تأیید علاقه او برای برداشتن قدم عاشقانه بعدی می داند.

گاهی حتی یک ژست بدنی یا حرکتی مانند مرتب کردن یقه نیز باور آنها را برای یک نشانه مخفی میان آنها و معشوق را تأیید می کند.

چگونه متوجه می شوید که به فردی علاقه دارید یا دچار اروتومانیا شده اید؟

خیلی ساده است، اگر شما واقعا از یک شخص (مشهور) خوشتان بیاید، احتمالا یک کشش و علاقه به او پیدا کرده اید. اما اگرمبتلا به هذیان اروتومانیا باشید، باور دارید که فرد مقابل واقعا از شما خوشش می آید (اما بطور قطع فرد مشهور چنین علاقه ای ندارد!).

این اختلال بیشتر در زنان بالاتر از 30 سال دیده می شود که به مردانی با موقعیت بالای اجتماعی جذب می شوند. این فرد می تواند یک پزشک، وکیل یا فرد مشهور باشد اما موقیعت اجتماعی برجسته این مردان دلیل اصلی این عشق جنون آمیز است.


مرتبط: چرا افراد متوجه نمی شوند که در حال از دست دادن عقل شان هستند؟ 


شما این نوع هذیان را در ابراز علاقه طرفداران نوجوان و جوان به بازیگران، خواننده ها یا ورزشکارهای ایرانی می توانید ببینید. دختر یا پسری که به بازیگر مورد علاقه خود ابراز محبت می کند و میان دوستان خود از علاقه متقابل فرد به خودش داستان ها می گوید. این طرفداران، کوچکترین لبخند یا صحبت فرد را به عنوان تأییدی برای علاقه متقابل آنها به خود می بینند. به دلیل وجود فضای مجازی و برنامه های هنری، ارتباط میان افراد مشهور و طرفدارانشان راحت تر شده است و امکان ارتباط های نزدیک بوجود آمده است.

نیازی نیست کوچکترین کشش و علاقه خود به دیده شدن را به عنوان هذیان اروتومانیا ببینید، همه چیز روی یک طیف معنا پیدا می کند. ممکن است شما به دلیل کمبود اعتماد بنفس یا خودشیفتگی باور داشته باشید که توجهات دیگران به شما ویژه است، اما هذیان اروتومانیا چندین ویژگی تشخیصی دارد که حتما باید وجود داشته باشد.

تشخیص اروتومانیا

تشخیص این بیماری و نشانه های آن کار بسیار سختی است زیرا این یک اختلال نادر است. علت آن می تواند تشخیص سخت آن در فردی باشد که برای مشاوره می آید، اگر تناقض برداشت های فرد و واقعیت موجود برای درمانگر روشن نباشد.

اروتومانیا می تواند بطور ناگهانی آغاز شود و نشانه های آن اغلب تا مدت ها وجود دارد.

اروتومانیا اغلب مرتبط با یک اختلال روانپریشی دیگر و جزئی از آن است. این هذیان می تواند نشانه ای از بیماری روانپریشی مانند اسکیزوفرنی، اسکیزوافکتیو، افسردگی اساسی با نشانه های روانپریشی، اختلال دو قطبی یا بیماری آلزایمر باشد. اما این احتمال نیز وجود دارد که به تنهایی به عنوان یک اختلال رخ دهد.

نشانه های زیر عنوان شده است:

  • هذیان باید شامل رویدادهای ممکن باشد حتی اگر احتمال رخ دادنشان بعید باشد.
  • هذیان تنها مربوط به موضوع جنون عشقی باید باشد و دیگر جنبه های زندگی فرد مبتلا باید طبیعی و نرمال باشد.
  • برای تشخیص تخصصی، اگر خلق فرد بالا یا پایین باشد و همراه آن هذیان اروتومانیا وجود داشته باشد، دوره حضور هذیان باید طولانی تر از دوره افسردگی یا مانیا فرد باشد.
  • اختلال هذیانی باید جدا از اختلال اسکیزوفرنی، خلقی و مسمومیت وجود داشته باشد.

آیا اروتومانیا خطرناک است؟

اروتومانیا گاهی خطرناک می شود، زمانیکه فرد مبتلا به هذیان، فرد دیگری که می تواند همسر یا شریک عاطفی عشق او باشد را به عنوان مانعی بین خود و او برای یک رابطه جدی بداند. نتیجه این تصور می تواند برای نفر سوم خطرهایی داشته باشد.

اما بصورت کلی و در حد خفیف، این هذیان یک موقعیت نادر و بی خطر است. اکثر این افراد خطرناک نیستند و به داروهای ضد روانپریشی با دوز کم به خوبی پاسخ می دهند.

وجود اختلالات روانپزشکی در خانواده یکی از عوامل ژنتیک بوجود آمدن هذیان اروتومانیا در افراد است.

هذیان اروتومانیا در مردان با احتمال خطر بیشتر همراه است، بویژه زمانیکه چند مورد عشق یا تاریخچه رفتارهای ضد اجتماعی غیر مرتبط با هذیان در فرد وجود داشته باشد.


همچنین بخوانید:خصوصیات افراد خودشیفته چیست؟ با این اختلال شخصیت و درمان آن آشنا شوید


جان هینکلی (John Hinckley)، کسی که به رئیس جمهور ریگان شکلیک کرد، ظاهرا تلاش داشته که جودی فاستر بازیگر آمریکایی را تحت تأثیر قرار دهد. این علاقه و تلاش او بعد از دیدن فیلم راننده تاکسی در او شدت یافته بود.

اروتومانیا

هذیان اروتومانیا انعکاسی از چندین جنبه بیماری روانی در فرد است. ویژگی اصلی این بیماری، از دست دادن کنترل است.

استاک کردن و اروتومانیا شکل های اغراق شده از رفتارهای مردانه و زنانه هستند که زمانی روی می دهند که اختلالات روانپزشکی مانند وسواس، شخصیت ضد اجتماعی و هذیان به ترکیب تنهایی و عزت نفس پایین اضافه شود. نام دیگر این هذیان سندروم کلرامبو است.

اروتومانیا و فضای مجازی

موردهای پژوهشی، فضای مجازی را به عنوان یک محرک یا تشدید کننده باورهای هذیانی مانند اروتومانیا مطرح می کند.

فضای مجازی با از بین بردن موانع میان افراد ناشناخته باعث می شود افراد به راحتی مشاهده شده، در تماس قرار گرفته و مورد مزاحمت و آزار و اذیت قرار گیرند. درصورتیکه در گذشته، افراد برای یکدگیر غیر قابل دسترس بودند. فضای مجازی می تواند حریم خصوصی را کاهش دهد که باعث می شود استاکرها (مزاحم ها) به راحتی بتوانند در تماس با معشوق های خیالی خود قرار بگیرند. هذیان ممکن است روش بیمار برای مدیریت استرس شدید یا ترومای گذشته اش باشد.


همچنین بخوانید: آیا تکنولوژی مانع تجربه عشق های واقعی و جذاب قدیمی شده است؟


درمان هذیان اروتومانیا

درمان این اختلال می تواند بسیار سخت باشد، زیرا اختلال هایی که بینش و باور فرد به وجود تناقض و اختلال در رفتارش پایین است می توانند درمان ضعیفی داشته باشند.

بخش دیگری که از بینش کم بیمار آسیب می بیند این است که این افراد اغلب خود برای درمان مراجعه نمی کنند، چون متوجه اختلال و مشکلات رفتاری و روانی خود نیستند، به همین خاطر رها کردن درمان نیز زیاد اتفاق می افتد.

با تمرکز درمان بر کارکرد اجتماعی، کاهش خطر رفتارهای مشکل زا و رشد کیفیت زندگی فرد می توان بهترین نتیجه را انتظار داشت. درمان دارویی، روانشناسی و حتی بستری متناسب با هر بیمار باید انجام شود.

بستری شدن این بیماران در شرایط خاصی که فرد برای خودش، فرد مورد علاقه یا سایرین (همسر یا مانع ارتباطی تصور شده بین بیمار و فرد مورد علاقه) خطرناک باشد، می تواند یکی از گزینه های درمان باشد.

داروهای ضد روانپریشی به دلیل کنترل موثر نشانه ها می تواند برای درمان اختلال اصلی تجویز شود. درمان دارویی و روانشناسی می توانند بطور همزمان به بیمار کمک کنند.

درصورتیکه فضای مجازی در رفتار مشکل زای بیمار نقش داشته باشد لازم است که در برنامه درمانی مورد توجه قرار بگیرد.

در ادامه بخوانید: چروفوبیا و یا ترس از خوشحالی چیست ؟