دلایل وسواس جبری چیست؟ چرا من وسواسی هستم؟ اختلال وسواس جبری (OCD) یک مشکل سلامت روان جدی و بالقوه ناتوان کننده است. طبق آمار انجمن اضطراب و افسردگی آمریکا ، وسواس جبری 2.2 میلیون بزرگسال یا 1 درصد از جمعیت را مبتلا کرده است و اوضاع در کشور ما با توجه به سنت ها و فرهنگ مان قطعا بدتر است. علائم OCD می تواند شامل تکرار افکار مزاحم و/یا رفتارهای اجباری مربوط به چیزهای زیادی باشد، از جمله ترس از میکروب ها، نیاز به تقارن یا خودتردیدی بی پایان (آیا واقعاً اجاق گاز را خاموش کرده ام؟).


همچنین بخوانید:

پاسخی کامل به سوال ” آیا من وسواسی هستم؟

وسواس چک کردن گوشی را چگونه کنار بگذاریم؟


دلایل وسواس جبری

افراد مبتلا به OCD برای انجام رفتارهای آئینی یا کارهایی مثل شمارش، چک کردن، دعا یا شستن دست هایشان احساس اجبار و نیاز می کنند. شدت این اختلال می تواند بسیار متغیر باشد، به این معنی که احساس نیاز به مرور افکار تکراری یا انجام رفتارهای تکراری می تواند ده ها بار در روز تکرار شود و تا حد آسیب به خود نیز پیش برود. مبتلایان این رفتارها را برای جلوگیری از احساس اضطراب آزارنده ی مربوط به افکارشان انجام می دهند. اختلال سلامت روان می تواند در فعالیتها و روابط روزمره از جمله کار، تحصیل و زندگی خانوادگی افراد اختلال ایجاد کند.

اگرچه آمار مبتلایان به وسواس جبری بالاست، اما هنوز دلایل وسواس جبری کاملاً مشخص نشده است. با این حال، تصور می شود ترکیبی از ژنتیک، شیمی مغز و محیط زیست در این اختلال دخیل باشند. در ادامه عواملی را بررسی می کنیم که می توانند علائم افراد مبتلا به وسواس جبری را افزایش یا کاهش دهند.

نحوه ی تربیت

والدینی که فرزندشان را بیش از حد حمایت می کنند، به والدین هلیکوپتری معروف اند. این والدین فرزندان شان را نسبت به اختلال وسواس جبری آسیب پذیر بار می آورند.

سایر خطرات احتمالی برای ابتلا به OCD شامل مسئولیت پذیری زیاد یا متحمل شدن قوانین بسیار سفت و سخت در نوجوانی است. شرایط استرس زا یا پریشانی می تواند علائم را برای افرادی که مستعد ابتلا به OCD هستند، ایجاد یا تشدید کند.

هنوز خیلی زود است که به طور قطعی درباره این پیوندها و اینکه چگونه ژن ها می توانند با محیط کودکی در تعامل باشند تا خطر ابتلا به OCD را افزایش دهند، صحبت کنیم. ما در مورد درمان OCD چیزهای زیادی می دانیم، اما در مورد چگونگی و زمان ایجاد آن چیز بسیار کمی می دانیم.

عادت ها و الگوهای خواب

بله، کمبود خواب همه چیز را بدتر می کند و علائم OCD نیز از این قاعده مستثنی نیستند. خواب شما و تعداد ساعتی که می خوابید توانایی شما در کنترل یا مقاومت در برابر افکار وسواسی را پیش بینی می کند. در یک مطالعه مشخص شد، افراد مبتلا به OCD که نیمه شب به خواب می روند، در مقابله با افکار وسواسی شان بیشتر دچار مشکل می شوند. طبق مطالعه ای دیگر، افرادی که کمتر از هشت ساعت در شب می خوابند، احتمالاً از افکار مزاحم و تکراری رنج می ببرند. نور درمانی می تواند به تنظیم ریتم شبانه روزی کمک کرده کرده و کیفیت و کمیت خواب را بهبود بخشد.

التهاب مغز

دانشمندان یکی از عوامل احتمالی مربوط به التهاب OCD را پیدا کرده اند. براساس یک مطالعه، اسکن های مغزی از افراد مبتلا به OCD نشان داد که التهاب در شش ناحیه مغزشان 32 درصد بیشتر از افرادی بود که مبتلا به OCD نبودند، در واقع آن شش ناحیه از مغز در بروز علائم وسواس نقش مهمی ایفا می کنند. 

علاوه بر این، تحقیقات دیگری نشان می دهد که التهاب در مغز می تواند در سایر مشکلات روانپزشکی از جمله اختلال افسردگی عمده، اسکیزوفرنی و اختلال دو قطبی درگیر باشد. اگر محققان بتوانند راهی برای کاهش عوارض جانبی مضر التهاب بیابند، درمان این اختلال آسان تر خواهد شد. 

ترس از دست دادن کنترل

افراد وسواسی ممکن است درباره ی چک کردن مداوم بعضی چیزها احساس اجبار کنند، مثل خاموش کردن چراغ گاز یا قفل کردن در. طبق تحقیقات، ترس از دست دادن کنترل می تواند مربوط به رفتارهای چک کردن باشد که از ویژگی های بارز OCD است. محققان طی تحقیقاتی که انجام دادند، فرض کردند که ترس از دست دادن کنترل و اعتقاد افراد به امکان از دست دادن کنترل شان، می تواند آنها را در معرض خطر انواع مشکلات روانپزشکی، از جمله OCD، اختلال اضطراب فراگیر و اختلال پانیک و … قرار دهد.

قرار گرفتن در معرض انواع خاصی از باکتری ها

اختلالات عصبی روانی خود ایمنی کودکان در ارتباط با عفونت های استرپتوکوکی (PANDAS) نامی است که به اختلالات وسواس یا تیک نادر، ناگهانی و چشمگیر که در پی یک عفونت استرپ رخ می دهد، اختصاص داده اند. PANDAS بیشتر مواقع کودکان 4 تا 14 ساله را تحت تأثیر قرار می دهد. این اختلال زمانی رخ می دهد که سیستم ایمنی بدن در پاسخ به عفونت استرپ دچار شکست می شود و مغز را هدف قرار می دهد. درمان استرپ با آنتی بیوتیک بهترین روش برای رسیدگی به PANDAS است. در حالی که پس از درمان علائم بتدریج از بین می روند، در صورت بازگشت استرپ، علائم می توانند دوباره عود کنند. تشخیص های زیادی را باید قبل از تشخیص بیماری PANDAS رد کرد زیرا این بیماری بسیار نادر است.

استرس یا خشم کنترل شده

خشم از دلایل وسواس جبری محسوب نمی شود، اما زمانی که شخص دچار وسواس خشم و عصبانیت خود را درونی می کند، علائم وسواس در او شدید تر می شوند. عصبانیت درونی شده، اگر ابراز نشود (با روش های ابراز خشم مفید و موثر)، غالباً به شکل افسردگی، اضطراب یا وسواس سرباز می زند. بسیار رایج و معمول است که در دوره های پرتنش و استرس و خشم شعله های وسواس فوران کنند. 

ترس از گناه

طبق یک مطالعه ترس شدید از گناه می تواند در ابتلا به OCD نقش داشته باشد. محققان دریافتند که افراد مبتلا به OCD نسبت به دیگران، احساس گناه را تهدیدآمیزتر و غیرقابل تحمل تر در نظر می گیرند. هرگونه فکر یا تمایلی که ممکن است باعث احساس گناه شود می تواند با اضطراب شدید و رفتارهای اجباری همراه باشد.  نکته ی مهم این است که این قاعده در مورد کسانی که حساسیت بالایی به احساس گناه دارند، صدق می کند، نه کسانی که گناهان زیادی مرتکب می شوند. 

موقعیت تولد

به نظر می رسد افرادی که هنگام تولد نارس بوده اند و یا زایمان زودرس متولد شده اند، به طور غیرعادی بزرگ یا کوچک بودند و یا مادری داشتند که در طی بارداری روزانه 10 سیگار یا بیشتر مصرف می کرده، در معرض خطر بیشتری برای ابتلا به OCD قرار دارند. با این حال، این نوع مطالعه نمی تواند ثابت کند که این عوامل علت بروز وسواس هستند – فقط نشان می دهند که این عوامل با وسواس در ارتباط هستند. این مطالعه تنها یک دلیل محکم دیگر برای تشویق زنان به ترک سیگار هنگام بارداری ارائه می کند.

در ادامه بخوانید:

با عوارض کشیدن ماریجوانا در زمان حاملگی برای مادر و کودک آشنا شوید!

آیا شما کمال گرا هستید یا وسواسی؟ تفاوت کمال گرایی و وسواس