در این مطلب قصد داریم شما را با ماهیت، دلایل و انواع پانیک اتک یا حمله ی وحشت زدگی آشنا کنیم. پانیک اتک یا حمله ی وحشت زدگی به طور ناگهانی آغاز می شود و در عرض 5 یا 10 دقیقه به اوج خود می رسد. در هر 5 نفر یکی در برهه ای از زندگی اش حملات پانیک را تجربه خواهد کرد.آمارها نشان می دهند که 65 میلیون نفر فقط در آمریکا مبتلا به پانیک اتک هستند.

برای آنهایی که هیچ آگاهی از نشانه های این اختلال ندارند، مثالی از احساسات و تجربه ی یک بیمار واقعی را شرح خواهیم داد.

” وقتی اولین حمله ی وحشت زدگی مو تجربه کردم، 25 سالم بود. شب خوابیدم و چند ساعت بعد با احساس مبهمی از وحشت از خواب بیدار شدم. همیشه یادمه که قلبم چطوری می کوبید. قفسه ی سینه ام به شدت درد می کرد. خیلی ترسیده بودم، مطمئن بودم که میمیرم و دچار یه حمله ی قلبی شدم. احساس عجیب و غریبی داشتم و انگار که از اون لحظه و از اون تجربه جدا بودم. احساس می کردم که مه و غبار کل اتاق خوابم رو گرفته. به سمت اتاق خواهرم دویدم، اما در حین دویدن احساس می کردم که یک ربات یا عروسک هستم که تحت کنترل یکی دیگه اس. خواهرم خیلی ترسیده بود و امبولانس زنگ زد. “


همچنین بخوانید: آیا درمان طبیعی بیماری پانیک اتک (وحشت زدگی) امکان پذیر است؟


حملات هراس معمولا با تپش قلب، عرق کردن، لرز، کوتاه شدن تنفس، تهوع، سرد و گرم شدن متوالی، احساس سرگیجه و گیجی، ترس از مرگ و یا دیوانه شدن، مسخ شخصیت و یا مسخ واقعیت همراه است.

مسخ واقعیت به این معناست محیط اطراف برای فرد غیر واقعی و یا خواب و رویا به نظر می رسد.(مثال: پوشیده شدن اتاق با دود یا غبار در مثال بالا. همچنین مسخ شخصیت به احساس جدا شدن فرد از بدنش اشاره دارد.( مثال: احساس روبات یا عروسک بودن)

افرادی که دچار حملات پانیک می شوند به دلیل احساس درد در سینه و شدت ضربان قلب، فکر می کنند که دچار حمله ی قلبی شده اند. در نتیجه شتابان به آمبولانس زنگ می زنند.

کنترل و مدیریت پانیک اتک با چکاپ پزشکی

قبل از هرچیز،  ابتدا باید اطمینان حاصل شود که هیچ وضعیت پزشکی مسئول حملات وحشت زدگی نیست. استفاده یا قطع مصرف برخی داروها، آسم، مشکلات تیروئید و سایر شرایط می تواند باعث حملات وحشت زدگی شوند یا با آن اشتباه گرفته شوند.

همچنین مفید است با ملاقات کردن یک متخصص بهداشت روانی، اطمینان حاصل کنید که این حملات بخشی از یک بیماری تشخیصی پزشکی یا روانپزشکی نیستند. در واقع حملات پانیک می تواند در خلال برخی از اختلالات روانی رخ دهد. اختلالاتی مانند :اختلال اضطراب اجتماعی، فوبیاهای خاص، اختلال استرس پس از سانحه و …

اگر یک مشکل پزشکی یا روانپزشکی وجود داشته باشد، داروهای مناسب و یا روان درمانی برای درمان آن مشکل می تواند به کنترل حملات وحشت زدگی نیز کمک کند.

ماهیت و دلایل پانیک اتک

دلیل تجربه ی پانیک اتک با اختلال پانک هنوز مشخص نیست. اما ژنتیک، استرس عمده، تغییرات خاصی در قسمت هایی از عملکرد مغز و حساسیت بیشتر نسبت به استرس یا متمایل بودن به احساسات منفی می تواند نقش مهمی در این زمینه ایفا کند.

در یک حمله ی وحشت زدگی فرد به نوعی در موقعیت جنگ یا گریز قرار می گیرد. پاسخ جنگ یا گریز یک واکنش فیزیولوژیکی است که بدن را برای مقابله با تهدید (جنگ) و یا فرار از موقعیت (گریز) آماده می کند.  این پاسخ فیزولوژیکی حداقل تا حدی می تواند بسیاری از نشانه های پانیک اتک را توضیح دهد. به توضیحات زیر توجه کنید.

در حین موقعیت جنگ و گریز چه اتفاقی برای بدن ما می افتد؟ ضربان قلب برای خونرسانی بیشتر به اندام هایی که نقش مهمی در مدیریت تهدید ایفا می کنند، افزایش پیدا می کند. مثل ماهیچه های اسکلتی که برای مبارزه یا فرار از خطر استفاده می شوند.


همچنین بخوانید: مشکلات جسمی که باعث اضطراب می شوند و باید ابتدا آنها را رفع کنید! 


میزان تنفس نیز شتاب می یابد، زیرا ریه ها باید بتوانند تقاضای اضافی برای اکسیژن را تامین کنند. و همینطور اکسیژن بیشتری برای تغذیه ی ارگان هایی که در طی حمله بیشتر فعال هستند لازم است.

مصرف انرژی نیز افزایش می یابد. در نتیجه ی سوختن انرژی در بدن، فرد احساس گرما میکند و عرق می کند و این باعث احساس سرما در فرد می شود. و این چرخه ممکن است ادامه پیدا کند.

همینطور در این حین، عملکردهایی که در آن لحظه مفید نیستند (مثل تولیدمثل و گوارش) سرکوب می شوند. این واکنش می تواند  توضیح دهد که چرا ما زمانی که خیلی می ترسیم تمایل به خالی کردن مثانه یا روده را داریم.

انواع پانیک اتک یا حمله ی وحشت زدگی

حمله ی وحشت زدگی قابل پیش بینی زمانی رخ می دهد که شما در موقعیتی قرار می گیرید که از قبل می دانید باعث اضطراب شما خواهد شد.  به طور مثال اگر چیزی که از آن هراس یا فوبیا دارید، در مقابل شما قرار بگیرد، یا اگر اضطراب اجتماعی دارید و به طور غیر نتظره به رقص با یک غریبه دعوت شوید پس حتما حمله ی وجشت زدگی را تجربه خواهید کرد.  پاسخی معمول برای حمله ی وحست زدگی پیش بینی شده، فرار از موقعیت است. البته گاهی فرار امکان پذیر نیست مثل زمانی که در یک جلسه ی کاری هستید.

در حمله ی وحشت زدگی غیرقابل انتظار که اغلب در انواع هراس یا فوبیا ها اتفاق می افتد، فرد نمی تواند به دلیل خاصی برای وحشتی که دارد اشاره کند. فرد می تواند در حال انجام هرکاری باشد یا حتی خواب باشد و حمله ی پانیک به او دست دهد به طوریکه حتی نمی تواند یک دلیل مشخص برای آن ذکر کند.

این وضعیت می توانید توضیح دهد که چرا افرادی که دچار اختلال پانیک هستند، می ترسند که دیوانه شوند یا بمیرند. آنها ترس بسیار زیادی را تجربه می کنند و در عین حال نمی توانند مبنع ترسشان را پیدا کنند.  آنها نمیتوانند واکنش شدید بدن خود را درک کنند.

صرف نظر از اینکه کدام نوع از حملات پانیک را تجربه می کنید، نه جنگ موثر است نه گریز. آنها فقط باعث می شوند حملاتی که در آینده رخ می دهند طولانی تر و شدید تر شوند. پس چه باید بکنید؟ در مطلب بعدی که منتشر خواهیم کرد، به شما راهکاری به نظر غیرمنطقی ولی مفید را ارائه خواهیم داد.

در ادامه بخوانید: آگورافوبیا یا هراس از مکان های باز چیست؟ و چگونه درمان می شود؟