در این مطلب قصد داریم پاسخی کامل برای سوال ” آیا من وسواسی هستم؟ ” ارائه کنیم، با ما همراه باشید. وسواس یکی از اصطلاحاتی است که بسیاری از افراد نابجا از آن استفاده می کنند و به کسانی که می خواهند همه چیز تمیز و مرتب باشد وسواسی می گویند. اما واقعیت این است که اگر کسی واقعا وسواس فکری جبری داشته باشد این وضعیت در زندگی اش تاثیر گسترده و مخربی خواهد داشت.

آیا من وسواسی هستم؟

اختلال وسواس فکری جبری به یک باره رخ نمی دهد و نشانه های وسواس در ابتدا بسیار بی اهمیت و عادی به نظر می رسند. این اختلال می تواند در نتیجه یک ترما یا آسیب روانی اتفاق بیافتد مثل مرگ یک عزیز یا مورد سوء استفاده قرار گرفتن و … اگر کسی در خانواده تان دچار وسواس فکری جبری و یا دیگر مشکلات روانی مثل اضطراب و افسردگی باشد، احتمال دچار شدن شما به وسواس بالا خواهد بود.


همچنین بخوانید:آیا کمال گرایی همان وسواس است؟


علائم وسواس فکری جبری یا OCD عبارتند از وسواس، اجبار یا هر دو.

وسواس یک اندیشه یا ترس غیر قابل کنترل است که باعث استرس می شود. اجبار یک آیین یا عمل است که شخص مدام آن را تکرار می کند. این اجبار می تواند کمی تسکین برای اضطرابی که فرد تجربه می کند به ارمغان بیاورد، اما فقط برای زمانی کوتاه.

وسواس های معمول

وسواس ها اغلب موضوعی دارند، مانند:

ترس از میکروب یا کثیفی

علائم: ممکن است از لمس کردن چیزهایی که افراد دیگر به آسانی لمس می کنند ترس داشته باشید، مثل دستگیره ها. همچنین ممکن است از دست دادن با دیگران یا بغل کردن آنها اجتناب کنید.

نیاز شدید به نظم

علائم: هنگامی که اشیاء در جای خود قرار ندارند احساس تنش می کنید. برای مثال برایتان بسیار سخت است که بدون مرتب کردن همه ی وسایل و قرار دادن آنها سرجایشان از خانه خارج شوید.

ترس از صدمه زدن به خود یا دیگران

علائم: زمانی که به چیزی کاملا متفاوت فکر می کنید، افکار آسیب رساندن به خود یا دیگران را دارید.

تردید بیش از حد و یا ترس از اشتباه کردن

علائم: مدام نیاز دارید که از سمت دیگران تشویق شوید یا به شما اطمینان بدهند که کاری که انجام می دهید درست است.

ترس از شرمساری

علائم: از اینکه در محافل اجتماعی رفتار بدی انجام دهید و یا بد حرف بزنید می ترسید.

 ترس از افکار شرور و خصمانه، از جمله افکار منحرف درباره رابطه جنسی

علائم: سناریوهای مزاحم با مضمون جنسی و غیرمحترمانه را تصور می کنید.


اجبارهای معمول

مانند وسواس ها، اجبارها هم موضوع و علائم خاص دارند.

شستن یا تمیز کردن

علائم: بارها و بارها دستهایتان را می شویید و یا حمام می کنید.

چک کردن

علائم: مکررا چک می کنید که وسایل آشپزخانه خاموش باشد، یا زمان خروج از خانه مکررا قفل بودن در را چک می کنید.

شمارش

علائم: اعداد را بلند و یا در ذهن خود در الگوی خاصی می شمارید.

نظم

علائم: احساس می کنید نیاز دارید غذاهای معینی را با نظم خاصی بخورید و یا همه ی لباس ها و وسایل خانه تان را به طور خاصی مرتب می کنید.

روال روزمره

علائم: قبل از اینکه بتوانید خانه را ترک کنید، چیزهای خاصی می گویید یا کارهای خاصی را با به ترتیب انجام می دهید.

کالکشن کردن وسایل و یا احتکار

علائم: خانه تان پر شده از وسایلی که استفاده نمی کنید یا به آنها نیازی ندارید، اما نمی توانید خود را در خرید آنها کنترل کنید.

فرد وسواسی ساعت ها برای انجام این اعمال اجباری وقت می گذارد.


همچنین بخوانید:با تکنیک بسیار موثر “دکمه ی فشار” برای کاهش اضطراب و افکار منفی آشنا شوید!


اگر فکر می کنید ممکن است OCD داشته باشید، با یک روانشناس یا روانپزشک مشورت کنید. فرایند تشخیص معمولا شامل موارد زیر است:

معاینات فیزیکی برای فهمیدن اینکه آیا علائم شما به علت وضعیت سلامتی تان است یا خیر. آزمایش خون انجام می شود و وضعیت عملکرد تیروئید و استفاده از هر نوع دارو یا الکل بررسی می شود. یک آزمایش روانشناختی یا ارزیابی در مورد احساسات، ترس، وسواس، اجبار و واکنش هایتان نیز انجام خواهد شد.

بسیاری از افراد ممکن است از چیزهای کثیف بدشان بیاید و یا دوست داشته باشند اطرافشان تمیز باشد  و یا ممکن است قبل از بیرون رفتن از خانه، بسته بودن گاز یا آب یا بسته بودن درها را چک کنند. اگر شما هم گاهی این افکار یا رفتار ها را دارید ولی می توانید آنها را کنترل کنید یا به طور منطقی درباره ی آنها فکر کنید نمی توان گفت که دچار وسواس فکری جبری هستید.

اما اگر این افکار و رفتارها خارج از کنترل شما هستند و حداقل یک ساعت برای آنها وقت می گذارید و در زندگی روزمره تان اختلال ایجاد کرده اند، باید برای دریافت کمک های حرفه ای اقدام کنید.

در ادامه بخوانید: وسواس چک کردن گوشی را چگونه کنار بگذاریم؟