راز انقراض دایناسور ها
دغدغه بسیاری از دانشمندان پرده برداشتن از راز انقراض دایناسور ها است. بیش از ۹۹ درصد از موجوداتی که تاکنون روی زمین زندگی کرده‌اند؛ منقرض شده‌اند. اغلب این انقراض‌ها بدون سروصدا بوده است. در تاریخ زمین پنج رویداد بزرگ انقراض جمعی رخ‌داده است، که به‌عنوان پنج رویداد بزرگ شناخته می‌شوند. طی این انقراض‌های جمعی، بسیاری گونه‌ها به‌صورت هم‌زمان منقرض‌شده‌اند.
یکی از این انقراض‌های جمعی، باعث پایان ناگهانی تاریخ ۱۶۰ میلیون ساله دایناسورها شد. این انقراض در دوره کرتاسه-پالئوژن و در حدود ۶۶ میلیون سال پیش اتفاق افتاد. در آن زمان حدود ۷۵ درصد از گونه‌های کره زمین را از بین برد. درواقع به‌جز لاک‌پشت‌های دریایی و تمساح‌ها، هیچ حیوان دارای وزن بیش از ۲۵ کیلوگرم زنده نماند.
پس از سال‌ها بحث و کشمکش بر سر این موضوع دانشمندان به دو نظریه اصلی درباره آنچه باعث این انقراض شده، رسیدند. اولین احتمال، برخورد یک سیارک با دهانه برخوردی به قطر ۱۸۰ کیلومتر (در برخی منابع ۱۵۰ کیلومتر ذکرشده است) در شبه‌جزیره یوکاتان امروزی در مکزیک است (نام این دهانه ئدهانه چیکشلوب “Chicxulub crater” است). نظریه دوم، فوران‌های زیاد آتشفشانی در یک منطقه آتشفشانی معروف به دکن در هند می‌باشد.
همچنین بخوانید:
اطلاعات جدیدی از انقراض دایناسورها کشف شد!
پشت پرده‌ی انقراض بزرگ چه بود؟!
به‌تازگی دانشمندان نتایج یک مطالعه جدید را منتشر کرده‌اند که نشان می‌دهد دلیل این انقراض برخورد یک سیارک بوده که توانسته دهانه‌ای با عمق ۲۰ کیلومتر ایجاد کند.
آیا پرونده چگونگی انقراض دایناسورها بسته‌شده است؟
در این مطالعه نمونه‌های سنگی موجود در این دهانه که اکنون زیرآب است، موردبررسی قرار گرفت. دانشمندان یک‌لایه مخلوط شده با گردوغبار فضایی حاوی عنصر ایریدیوم را یافتند. ایریدیوم با غلظت‌های بالا در شهاب‌سنگ‌ها یافت می‌شود؛ اما حضور این عنصر با این غلظت در پوسته زمین، نادر است. این لایه در دهانه برخوردی مذکور ۴ برابر ضخیم‌تر از مناطق اطراف آن بوده است. علاوه بر این، این گروه یک‌لایه رسوبی ۵ سانتی‌متری در زیر سنگ‌آهک پیداکرده که متعلق به دوره زمین‌شناسی است که پس از انقراض دایناسورها آغازشده است. این لایه‌نازک دارای غلظت ایریدیوم به مقدر 1ppb (part per billion) است.
دانشمندان سرعت احتمالی این سیارک را ۲۰ کیلومتر در ثانیه اعلام کرده‌اند؛ یعنی چیزی در حدود ۵۰ برابر بیشتر از سرعت صوت در هوا این برخورد تنها باعث نابودی محیط اطراف شده بلکه یک‌لایه سنگ بخار شده و گردوغبار میکروسکوپی را با سطح بالایی از ایریدیوم را در سراسر زمین پخش کرده. این گردوغبار پخش‌شده مانند پتویی جلوی نور خورشید را گرفت است. درنتیجه دمای زمین ۱۰ درجه سانتی‌گراد خنک شد و یک زمستان جهانی را به وجود آمد. سردی هوا و تاریکی و عدم وجود فتوسنتز در مقیاس بالا باعث اختلال در شبکه‌های غذایی در سراسر جهان و فروپاشی اکوسیستم‌ها شد.
همچنین بخوانید:
فسیل ها می گویند: «دایناسور ها روز هایی کوتاه و سال هایی طولانی داشته اند»!!!
سیاره مشتری ؛ نقطه ی قرمز بزرگ چیست؟!
تاکنون شواهد زیادی از وجود ایریدیوم با غلظت بالا در غبارهای موجود در آن زمان در بیش از ۱۰۰ مکان در سراسر جهان اعم از آمریکا و آسیا و اروپا و اقیانوسیه و تا انتهای قطب جنوب پیداشده است این داده‌ها اولین بار در سال در دهه ۱۹۸۰ شناسایی شدند؛ اما مطالعات اولیه به اجماع جهانی نرسیدند. علت این موضوع این بود که دانشمندان در آن زمان نتوانستند غلظت‌های بالای ایریدیوم را باوجود دهانه چیکشلوب پیوند دهند؛ اما تحقیقات جدید در مورد این دهانه و اطلاعات به‌دست‌آمده، زمینه ایجاد این پیوند را فراهم می‌کند.
آیا آتش‌فشان‌ها هیچ نقشی نداشتند؟
همه این‌ها نظریاتی هستند که مطرح می‌شوند و در طول زمان این نظریات اصلاح شده‌اند نتیجه اکنون این است که فوران‌های آتشفشانی نقش مهمی داشتند ولی نمی‌توان فوران‌های آتشفشانی را تنها دلیل انقراض دایناسورها دانست.
برای مثال فوران‌های دکن بیش از ۱۰ میلیون کیلومتر مکعب گاز را آزاد کردند؛ که باعث گرم شدن طولانی‌مدت زمین بین ۲ تا ۱۰ درجه سانتی‌گراد تقریباً در ۱۵۰ تا ۳۰۰ هزار سال قبل از انقراض شدند و این موضوع آغازی برای پایان دایناسورها شد. البته کار اصلی توسط سیارک انجام شد.
همچنین بخوانید:
ناپدید شدن ماه در سال 1110 میلادی به چه دلیلی بود؟!
