مالتیپل اسکلروزیس یا بیماری ام اس چیست؟
مالتیپل اسکلروزیس یا بیماری ام اس یک بیماری مربوط به سیستم عصبی مرکزی بدن است. در این بیماری غلاف میلین نورون‌ها تخریب می‌شوند. این تخریب می‌تواند به خاطر عفونت در سیستم عصبی مرکزی یا حمله اشتباه سلول‌های سیستم ایمنی بدن رخ بدهد. مهم‌ترین نقش غلاف میلین، افزایش سرعت پیام‌های عصبی است و این تخریب میلین‌ها، باعث می‌شود که سرعت ارسال و دریافت پیام عصبی کم شود.
علائم بیماری ام اس
بیماران مبتلا به ام اس طیف وسیعی از علائم و عوارض را تجربه می‌کنند. این علائم و عوارض، از فردی به فرد دیگر متفاوت است و در هر فرد نیز نوع و میزان این علائم می‌تواند به‌صورت ماهانه و حتی روزانه تغییر کند.
خستگی، اختلال در راه رفتن و تاری دید از عوارض شایع ام اس هستند.
خستگی
حدود ۸۰ درصد از مبتلایان به ام اس، از خستگی رنج می‌برند. این بیماری باعث می‌شود؛ افراد ضعیف شوند و در انجام کارهای روزمره‌شان، احساس ناتوانی بکنند.
اختلال در راه رفتن
افراد مبتلابه ام اس ممکن است وقتی‌که راه می‌روند ناگهان روی زمین بیفتند. این اتفاق می‌تواند باعث آسیب‌های بدنی دیگر، مثل شکستگی دست یا پا شود.
عوامل مهم در اختلال در راه رفتن:
- بی‌حسی در پاها یا زانوها
- اسپاسم عضلانی شدید
- ضعف عضلانی شدید
- مشکل در بینایی
سایر علائم نسبتاً شدید ام اس:
- دردهای مزمن
- لرزش دست‌ها
- اختلال در حافظه
- اختلال در تکلم
همچنین بخوانید:
با بیماری های سیستم عصبی آشنا شوید
چگونه با بیماری میگرن زندگی کنیم ؟
تحقیقات جدید نشان می دهند که یوگا در پیشگیری و درمان بیماری پارکینسون مفید است!
ام اس چگونه تشخیص داده می‌شود؟
پزشکان می‌توانند از آزمایش‌های رایج برای تشخیص بیماری ام اس استفاده کنند.
برخی از آزمایش‌های رایج تشخیص ام اس
- ام آر آی (MRI): این آزمایش به دکترتان کمک می‌کند تا ضایعات و مشکلات عصبی را در مغز و نخاع‌تان تشخیص بدهند. یکی از این مشکلات، می‌تواند ام اس باشد.
- او سی تی (OCT): او سی تی آزمایشی است که از اعصاب بینایی تصویربرداری می‌کند و دکتر متخصص می‌تواند با استفاده از آن بگوید که این اختلال بینایی ناشی از ام اس است یا نه.
- پونکیسیون کمری: در این آزمایش بررسی‌هایی بر روی مایع نخاعی صورت می‌گیرد تا مشخص شود آیا فرد به ام اس مبتلا هست یا نه. البته این آزمایش می‌تواند عفونت‌های رایج در سیستم عصبی مرکزی را نیز تشخیص دهد.
- آزمایش خون: جواب این آزمایش، می‌تواند مکمل خوبی برای بررسی با نتایج سایر آزمایش‌ها، باشد.
- آزمون پتانسیل عصبی: در این آزمایش عملکرد مغز و نخاع را در مواجهه با محرک‌های گوناگون بررسی می‌کنند تا بر اساس سرعت و میزان واکنش سیستم عصبی مرکزی اختلالات ممکن مثل ام اس را تشخیص بدهند.
به علت شباهت علائم بیماری ام اس با برخی از بیماری‌ها مثل لوپوس و سندروم شوگرن، انجام آزمایش‌های بالا باعث می‌شود تا پزشک به‌صورت قطعی اظهارنظر، بکند.
همچنین بخوانید:
۱۰ نشانه واضح که شما مبتلا به بیماری پانیک اتک (وحشت زدگی) هستید
۹ پیشنهاد برای جلوگیری از حملات میگرنی در تابستان !
چگونه سردردهای خود را در منزل درمان کنیم ؟
علائم اولیه ام اس
ام اس می‌تواند به‌صورت ناگهانی ظاهر شود، یا اینکه علائم هشداردهنده داشته باشد. اغلب افراد در مواجهه با این علائم هشداردهنده، به‌راحتی از کنار آنها می‌گذرند.
۳ نشانه مهم ام اس:
- احساس سوزن‌سوزن شدن بازوها و پاها یا یک طرف صورت: احساس سوزن‌سوزن شدن، مثل زمانی است که پای شما به خواب می‌رود. کمتر کسی می‌تواند بین این دو تفاوتی قائل شود.
- بهم خوردن تعادل هنگام راه رفتن: ممکن است هنگام راه رفتن یا ورزش تعادلتان را از دست بدهید و این می‌تواند نشانه‌ای برای ام اس باشد.
- اختلال در بینایی: این اختلال، می‌تواند به‌صورت تاری دید یا دوبینی باشد.
همه‌ی ما در طول زندگی‌مان، با این مشکلات ساده روبرو می‌شویم؛ ولی اگر این علائم مکرراً تکرار بشوند، حتماً باید به پزشک مراجعه بکنیم.
ام اس چرا به وجود می‌آید؟
ام اس، یک بیماری خود ایمنی است؛ یعنی سیستم ایمنی بدن به اشتباه به میلین‌ها حمله می‌کند و آنها را از بین می‌برند. برخی از دانشمندان و پژوهشگران معتقد هستند که ممکن است بتوانند این حمله اشتباه را با برخی داروها و ویروس‌ها را متوقف کنند. البته فعلاً هیچ نتیجه معتبری دراین‌باره، به دست نیامده است.
این حمله اشتباه سیستم ایمنی بدن، باعث اختلال در ارتباط مغز و نخاع با سایر ارگان‌های بدن می‌شود.
بیماری ام اس، ارثی نیست؛ اما وجود سابقه بیماری در خویشاوندان درجه‌یک، می‌تواند احتمال بیماری را افزایش بدهد؛ به‌تازگی ژن‌هایی کشف‌شده‌اند که می‌توانند در وقوع ام اس کمی نقش داشته باشند.
همچنین بخوانید:
درمان صرع و پارکینسون با فعال یا غیر فعال کردن نورون های خاص در مغز
با ۳ روش سخت اما موثر برای حفظ سلامت مغز بعد از ۲۰ سالگی آشنا شوید
چرا صبح ها با استرس از خواب بیدار می شوم؟
امید به زندگی در مبتلایان به ام اس
امید به زندگی در مبتلایان به ام اس، حدود ۷.۵ سال کمتر از افراد دیگر است. در سال‌های اخیر با پیدا شدن برخی داروها برای کنترل بیماری ام اس، این اختلاف با کاهش مواجه شده است.
عوامل تأثیرگذار
۱- نوع ام اس: ام اس انواع زیادی دارد که برخی از آنها شدید و برخی دیگر ضعیف هستند. این شدت و ضعف، باعث تفاوت در میزان عوارض می‌شوند و هرچقدر این عوارض کمتر باشند، میزان امید به زندگی در بیماران بیشتر می‌شود.
۲-سن و جنسیت: بیماری ام اس در افراد مسن و مردان شدت بیشتری دارد به‌طوری‌که باعث ناتوانی آنها در انجام کارهای روزمره‌شان می‌شود.
۳-سبک زندگی: سبک زندگی در مدیریت ام اس تأثیر فوق‌العاده‌ای دارد و این تأثیر می‌تواند باعث افزایش امید به زندگی شود.
درمان ام اس
فعلاً هیچ درمان کاملی برای ام اس وجود ندارد و فقط می‌توان با داروها بیماری را کنترل کرد.
به‌تازگی محققان کانادایی، با استفاده از سلول‌های بنیادی، موفق به درمان ام اس شده‌اند. این پژوهشگران با استفاده از سلول‌های بنیادی تلاش کردند تا حافظه سیستم ایمنی بدن بیماران را تغییر دهند و این باعث شده تا سلول‌های ایمنی جدید بدون داشتن حافظه‌ی قبلی، دیگر به میلین‌ها حمله نکنند.
رژیم غذایی افراد مبتلابه ام اس
افرادی مبتلابه ام اس باید چند نکته را در مورد مواد غذایی مصرفی‌شان رعایت کنند.
مواد غذایی توصیه‌شده:
- مصرف سبزیجات و میوه‌ها
- نوشیدن آب کافی و مایعات
- استفاده کافی از غلات کامل و مواد لبنی کم‌چرب.
- استفاده از مواد غذایی دارای فیبر
- استفاده از ماهی و مرغ
مواد غذایی توصیه نشده (مضر):
- مواد غذایی سرخ‌شده
- نوشیدنی‌های حاوی قند بالا
- غذاهای پرچرب
- نمک
- غذاهای آماده
- گوشت قرمز
امیدوارم شاد و سلامت باشید.
