چطور DNA ما شخصیت و ظاهرمان را تعیین میکند؟ 

چطور DNA ما شخصیت و ویژگی های ظاهری مان را تعیین میکند؟

بدن ما از تریلیون ها سلول تشکیل شده و هر کدام از این سلول ها هسته ای دارند که محل نگه داری DNA ماست. DNA ما از بیش از 20000 ژن تشکیل شده است. همانطور که می دانید ژن های ما حاوی دستور العمل های بدنمان هستند. در واقع این ژن ها هستند که تعیین میکنند ما چه شکلی باشیم، بدنمان چطور کار کند و شخصیت ما چگونه باشد. نیمی از ژن های ما از مادر و نیمی دیگر از پدر بیولوژیکی مان به ارث می رسد. به همین دلیل است که شبیه پدر و مادرمان هستیم. با من و مجله وارونه همراه باشید تا از تاثیر ژن ها بر زندگی انسان ها پرده برداریم.

مطلب مرتبط: آیا ژنتیک در فقر نقش دارد؟

البته بعضی ها شباهت خیلی کمی به پدر و مادرشان دارند اما در هر صورت بیشتر اوقات شبیه به آنها فکر کرده و رفتار می کنیم. از این گذشته هر کدام از ما مجموعه خاصی از ژن داریم و این یعنی هیچ دو نفری نیستند که در دنیا ژن هایی کاملا مشابه هم داشته باشند. حتی برادرها و خواهرها هم از این قائده مستثنی نیستند. و درست به همین دلیل است که هر کدام ویژگی های شخصیتی و ظاهر خاص خودمان را داریم.

ژن های ما در چه موردی تصمیم گیرنده هستند؟

تاثیر ژن ها بر زندگی انسان بسیار گسترده است. در واقع ژن های ما مسئولیت خیلی از ویژگی های ظاهری مان را بر عهده دارند. مثلا اینکه قدمان چقدر باشد یا رنگ چشم مان چگونه باشد. البته رد پای ژن ها را در باقی استعدادها و ویژگی های شخصیتی هم می شود پیدا کرد. مثلا اینکه چقدر سریع میدویم یا در حل کردن مشکلات چقدر توانا هستیم. حتی خجالتی بودن یا نبودنمان هم ژن هایمان تعیین میکنند.

شاید برایتان جالب باشد اما محققان می توانند با مطالعه بر روی ژن های یک نفر رنگ چشم هایش را تعیین کنند. آنهم بدون اینکه فرد مورد نظر را از نزدیک دیده باشند. از این روش در تعیین سلامت فرد در آینده هم استفاده می شود. حتی بیماری هایی مانند سرطان و نزدیک بینی هم با مطالعه بر روی ژن ها، خیلی پیشتر از بروز علائم قابل پیش بینی هستند.

اما ژن ها و DNA مان تعیین کننده همه چیز نیستند.

البته که ژن ها نقش بسیار مهمی دارند اما در همه چیز نقش اصلی را بر عهده ندارند. مثلا قیافه ما، طرز فکرمان، احساسات و رفتارمان فقط و فقط تحت تاثیر ژن هایمان نیست. حتی مبتلا شدن مان به بیماری های مختلف فقط و فقط تقصیر ژن هایمان نیست. درست است که فاکتوری مانند رنگ چشم منحصرا توسط ژن ها تعیین می شود اما یک حادثه ممکن است موجب تغییر در رنگ چشم شود.

عادت های ما از جمله غذاخوردن و ورزش کردن هم تاثیر بسیار شگرفی در ظاهر و شخصیت مان دارند. مثلا اگر بیش از اندازه غذا بخورید سنگین می شوید و دیگر نمی توانید سریع بدوید. به عبارت دیگر ژن های پدری و مادری تان در تعیین سرعت دیگر بر روی شما تاثیری نخواهند داشت.

مرتبط: دلایل تغییر شخصیت و علائم و درمان آن

تاثیر محیط را نباید فراموش کرد

محیطی که در آن زندگی میکنیم، از جمله خانه، مدرسه و حتی محل بازی مان هم تاثیر بسیار بزرگی روی شکل گیری شخصیت مان دارند. مثال نزدیک بینی را در نظر داشته باشید. قبل از اینکه 400 ژن مرتبط با نزدیک بینی شناسایی شوند محققان فهمیدند که بچه هایی که پدر و مادرشان نزدیک بین هستند 3 برابر بیشتر از سایر کودکان احتمال نزدیک بین شدن دارند. بنابراین نتیجه گرفتند که اگر بچه ای در دیدن اشیا دور مشکل دارد احتمالا نقشی از ژنتیک در کار است.

اما نکته این جاست که موجی از افراد مبتلا به نزدیک بینی در دنیا شروع شده. و بیشتر این افراد کسانی هستند که پدر یا مادرشان نزدیک بین نبوده اند. در نهایت محققان به این نتیجه رسیدند که محیط زندگی و عادت هایمان هم نقش بسزایی در ابتلا به این بیماری دارند. مثلا بیشتر کسانی که نزدیک بین شدند و مجبور بودند عینک بگذارند از بین کسانی بودند که بیشتر در شهر ها ساکن بودند تا شهر ها. یعنی افرادی که بیشتر وقتشان را در محیط درون خانه بودند نه بیرون!

حتی دایره شناسایی رنگ ها هم تحت تاثیر ژن و محیط است. در سال 2015 عکسی در رسانه های اجتماعی وایرال شده بود و تمام جنجال ها بر سر این بود که لباس موجود در عکس آبی و سیاه است یا سفید و طلایی؟ محققان هم پس از بررسی به این نتیجه رسیدند که برداشت ما از رنگ ها به میزان 34 درصد تحت تاثیر ژن ها و 66 درصد تحت تاثیر فاکتورهای محیطی است. شما این پیرهن را چه رنگی می بینید؟

همچنین بخوانید: بازسازی دایناسورها از روی DNA آنها ممکن خواهد بود؟ 

ژن ها و شخصیت

شخصیت ما یعنی طرز فکر، رفتار و برداشت احساسی مان از امور! این بار هم این ژن های ما هستند که تعیین کننده شخصیت ما هستند. ژن های ما تعیین میکنند چقدر برون گرا و پر انرژی یا مودی و عصبی باشیم. ژن های ما تعیین کننده میزان هوش ما هم هستند. اما نکته بسیار جالب این است که هر چه سن بالاتر می رود تاثیر ژن ها برما بیشتر می شود. 40 درصد از تفاوت های هوشی کودکان به ژن ها بر میگردد. این در حالی است که درصد تفاوتهای هوشی موثر از ژن ها در بزرگسالان به 60 درصد هم می رسد.

دلیل چنین تاثیری هم ژن های ما هستند. در واقع با افزایش سن ژن هایمان تعیین میکنند محیط زندگی مان چه باشد. معمولا بزرگسالان خودشان محیط زندگی شان را انتخاب میکنند یعنی محیط، تسلیم ژن!مثلا هیچ بزرگسالی با گفتن اینکه “وقت خواب است” نمی خوابد. از سوی دیگر بزرگسالانی که یاد گرفتن را دوست دارند بیشتر وقتشان را در کتابخانه ها و موزه ها سر میکنند. به عبارت دیگر بزرگسالان محیط را خودشان تعیین میکنند. و فعالیت های را انتخاب میکنند که به بهترین شکل ممکن انتخاب ژن هایشان است.

آینده در دستان شماست

باید به ژن هایتان به چشم راهی برای فهمیدن خودتان نگاه کنید نه تعیین کننده تمام و کمال سرنوشت تان! مثلا اگر پدر و کسی نتوانسته به دانشگاه برود دلیل این نمی شود که فرزندشان نتواند با تلاش و کوشش به دانشگاه برود. ممکن است پدر و مادر کسی اضافه وزن داشته باشند اما این دلیل نمی شود فرزندشان هم اضافه وزن داشته باشد. به راحتی می توان به باشگاه رفت و وزن را تحت کنترل نگه داشت.

حال که از تاثیر ژن ها بر زندگی انسان مطلع شدید، می دانید که DNA و ژن هایمان تعیین کننده ویژگی های رفتاری و ظاهری مان هستند، اما جایی در تعیین داستان زندگی مان ندارند!

در ادامه بخوانید: آیا انسان ها می توانند جاودان شوند؟