ترومای مزمن یا تجربه ی اتفاقات بد پی در پی چه تاثیراتی بر شما خواهد داشت؟ بیشتر افراد با اختلال استرس پس از سانحه (PTSD) آشنا هستند، یک اختلال اضطرابی است که در نتیجه ی یک رویداد آسیب زا مانند یک فاجعه طبیعی، جنگ یا تصادف رانندگی رخ می دهد.

با این حال، یک وضعیت نزدیک به نام اختلال استرس پس از سانحه پیچیده (CPTSD) در سالهای اخیر توسط پزشکان به طور گسترده ای تشخیص داده می شود. CPTSD ناشی از تجربه ی ترومای مزمن یا اتفاقات آسیب زا در طی ماه ها یا سال ها است، نه یک رویداد واحد.

علائم اختلال استرس پس از سانحه پیچیده

اختلال استرس پس از سانحه پیچیده، علاوه بر نشانه های اختلال استرس پس از سانحه، گروه دیگری از علائم و نشانه ها را دارد. در ادامه بخوانید 

علائم PTSD

زنده کرده دوباره صحنه ی آسیب زا
این می تواند شامل کابوس دیدن یا فلاش بک باشد.

اجتناب از موقعیت های خاص
ممکن است فرد از موقعیت ها یا فعالیت هایی مانند شلوغی های زیاد یا رانندگی که رویداد آسیب زا را به او یادآوری می کند، اجتناب کند. همچنین ممکن است برای جلوگیری از فکر کردن در مورد این رویداد آسیب زا خود را بسیار مشغول کند.

تغییر در اعتقادات و احساسات در مورد خود و دیگران
اجتناب از روابط با افراد دیگر، عدم توانایی اعتماد به دیگران یا باور به اینکه دنیا بسیار خطرناک است.

تحریک پذیری یا گوش به زنگی
فرد دائما نسبت به محیط اطراف هشیار و عصبی است. خوابیدن و تمرکز کردن برای فرد مشکل است. از صداهای بلند یا غیر منتظره غافلگیر می شود.

علائم جسمی
این علائم جسمی هیچ دلیل اصلی پزشکی ندارند. به عنوان مثال، هنگامی که چیزی فرد را به یاد وقایع آسیب زای می اندازد، ممکن است احساس سرگیجه یا تهوع کند.

علائم استرس پس از سانحه پیچیده CPTSD

فقدان تنظیم عاطفی
این به داشتن احساسات غیرقابل کنترل مانند عصبانیت انفجاری یا غم مداوم اشاره دارد.

تغییر در آگاهی
برای مثال فراموش کردن حادثه آسیب زا یا احساس جدا شدن از هیجانات یا بدن باشد که به آن تجزیه نیز گفته می شود.

ادراک منفی از خود
مثل احساس گناه یا شرم، تا جایی که فرد احساس می کند کاملاً متفاوت از دیگران است.

مشکل در روابط
ممکن است فرد به دلیل ندانستن چگونگی ارتباط برقرار کردن و یا بد گمانی به دیگران نتواند با آنها ارتباط برقرار کند. از طرف دیگر، فردی ممکن است به دنبال داشتن روابط با افرادی باشد که به او صدمه می زنند، زیرا احساس آشنایی برایش ایجاد می کند.

درک تحریف شده از فرد سوءاستفاده گر
این به معنی درگیر شدن در رابطه با فرد آزارگر است. هدف این رابطه می تواند انتقام جویی و یا دادن قدرت کامل به فردی است که شما را آزار می دهد و یا از شما سوء استفاده می کند.

از دست دادن سیستم معانی
سیستم های معنا به دین یا اعتقادات فرد در مورد جهان اشاره دارند. به عنوان مثال، ممکن است ایمان خود را به برخی از اعتقادات دیرینه اش از دست بدهد و یا احساس ناامیدی یا درماندگی شدیدی داشته باشد.

ذکر این نکته حائز اهمیت است که علائم PTSD و CPTSD می تواند در بین افراد و حتی با گذشت زمان متفاوت باشد. به عنوان مثال، ممکن است فرد برای مدتی از قرار گرفتن در موقعیت های عمومی اجتناب کند، اما ماه ها بعد به دنبال موقعیت های بالقوه خطرناک باشد.

اگر به شخصی که با ترومای مزمن یا CPTSD درگیر است نزدیک هستید، لازم است به یاد داشته باشید که افکار و عقاید او ممکن است همیشه با احساساتش مطابقت نداشته باشد. به طور مثال او می داند، از نظر منطقی، باید از فرد متجاوز یا سوء استفاده گر دوری کند. با این حال نسبت به او احساس محبت کند.

چه چیزی باعث اختلال استرس پس از سانحه مزمن می شود؟

محققان هنوز در تلاشند تا بفهمند دقیقاً چگونه ترومای مزمن بر مغز تأثیر می گذارد و منجر به شرایطی مانند CPTSD می شود. با این حال، مطالعات در مورد حیوانات نشان می دهد که تروما می تواند تأثیرات ماندگاری بر قشر آمیگدال، هیپوکامپ و قشر پریفرنتال مغز داشته باشد. این مناطق چه در عملکرد حافظه ما و چه در پاسخ به موقعیتهای استرس زا نقش مهمی دارند.

هر نوع ترومای مزمن ، در طی چند ماه ها یا سال ها، می تواند منجر به CPTSD شود. نمونه هایی از ترومای مزمن:

  • سوء استفاده جسمی، عاطفی یا جنسی مداوم
  • تجربه جنگ و درگیری
  • زندگی در یک منطقه جنگی برای مدت طولانی
  • بی توجهی در کودکی
  • سوء استفاده جنسی مداوم در کودکی توسط یک بستگان
  • بازماندگان قاچاق انسان

آیا عوامل خطر وجود دارد؟

در حالی که هر کسی می تواند به CPTSD مبتلا شود، برخی از افراد نسبت به سایرین مستعد تر هستند. گذشته از تجربه ی ترومای مزمن، عوامل خطر شامل موارد زیر است:

  • بیماری روانی اساسی، مانند اضطراب یا افسردگی یا سابقه خانوادگی آن
  • ویژگیهای شخصیتی ارثی، که غالباً به آن سرشت گفته می شود
  • چگونگی تنظیم هورمون ها و مواد شیمیایی در مغز، به خصوص در پاسخ به استرس
  • عوامل شیوه و سبک زندگی، مانند نداشتن سیستم پشتیبانی و حمایت قوی و یا داشتن شغل خطرناک

CPTSD چگونه درمان می شود؟

چندین روش درمانی برای CPTSD وجود دارد که هم می تواند علائم را کاهش دهد و هم به شما در مدیریت بهتر آنها کمک می کند.

روان درمانی

روان درمانی شامل صحبت کردن با یک درمانگر به تنهایی یا به صورت گروهی است. همچنین شامل استفاده از درمان شناختی رفتاری (CBT) است. این نوع درمان به شما کمک می کند الگوهای فکری منفی را شناسایی کنید و به شما ابزاری می دهد تا آنها را با افکار مثبت و سالم تر جایگزین کنید.

دکتر ممکن است رفتار درمانی دیالکتیکی را نیز توصیه کند، نوعی CBT که به شما کمک می کند بهتر در مقابل استرس پاسخ دهید و روابط محکم تری با دیگران برقرار کنید.

حساسیت زدایی و پردازش مجدد حرکت چشم (EMDR)

EMDR معمولاً برای درمان PTSD استفاده می شود، همچنین می تواند برای CPTSD نیز مفید باشد. از شما خواسته می شود در حالی که مدام چشمان خود را از یک طرف به طرف دیگر حرکت می دهید، به طور خلاصه به ترومای مزمن که تجربه کردید فکر کنید. تکنیک های دیگر شامل این است که به جای حرکت دادن چشمان تان، شخصی روی دست تان ضربه بزند. با گذشت زمان، این فرایند می تواند به کاهش یا حذف حساسیت شما نسبت به خاطرات و افکار آسیب زا کمک کند.

دارودرمانی

داروهایی که به طور سنتی برای درمان افسردگی استفاده می شوند، می توانند به علائم CPTSD کمک کنند، مخصوصا در ترکیب با رفتار درمانی شناختی. داروهای ضد افسردگی رایج برای CPTSD شامل موارد زیر است:

  • سرترالین (Zoloft)
  • پاروکستین (Paxil)
  • فلوکستین (پروزاک)

این دارو ها می توانند برای مدت طولانی یا مدتی محدود برایتان تجویز شوند.