اکثر افراد معمولا MDMA یا اکستازی را با نام قرص X می شناسند. در این مطلب شما را با اثرات MDMA و عوارض سوء مصرف آن آشنا می کنیم. با اینکه مدت هاست این ماده مورد استفاده قرار می گیرد، اما هنوز هم خیلی چیزها را درباره ی آن نمی دانیم. اطلاعات متضادی وجود دارد که ادعا می کنند MDMA باعث افسردگی و اضطراب می شود یا به افراد مبتلا به این مشکلات کمک می کند، کدامیک حقیقت دارد؟ پاسخ آن چندان ساده نیست.

MDMA یا اکستازی غیرقانونی است در نتیجه در خیابان تهیه می شود، که به احتمال زیاد MDMA خریداری شده خالص نیست و با مواد دیگر ترکیب می شود. همین امر باعث می شود اطلاعات ما درمورد MDMA مخدوش تر شود.

با ما همراه باشید تا نگاهی دقیق تر به MDMA و تأثیرات آن بیندازیم تا بفهمیم آیا واقعا می تواند مفید باشد و یا باعث افسردگی یا اضطراب می شود؟

MDMA یا اکستازی چیست؟

متیلن دی اکسی مت آمفتامین (MDMA) خاصیت تحریک کننده و توهم زا دارد. از بسیاری جهات شبیه به اثرات تحریک آمیز آمفتامین است، اما دارای برخی خصوصیات توهم زا مانند مسکالین نیز هست. MDMA می تواند احساس سرخوشی، لذت و همدلی را به همراه آورد. مصرف کنندگان این ماده احساس می کنند انرژی و هیجانات بیشتری دارند. اما این ماده اثرات منفی زیادی دارد. MDMA اغلب با مواد دیگر ترکیب و مورد استفاده قرار می گیرد که می تواند این اثرات مضر را افزایش دهد.

MDMA بر سه ماده شیمیایی در مغز تأثیر می گذارد و باعث افزایش آنها می شود:

  • سروتونین که بر خلق و خو، رفتار، افکار، خواب و سایر عملکردهای بدن تأثیر می گذارد.
  • دوپامین که بر خلق و خو، حرکت و انرژی تأثیر می گذارد.
  • نوراپی نفرین که بر ضربان قلب و فشار خون تأثیر می گذارد.

بسته به میزان مصرف، اثرات MDMA ظرف 45 دقیقه ظاهر می شوند و ممکن است این اثرات تا شش ساعت ادامه داشته باشد. MDMA یا اکستازی معمولا به صورت قرص مصرف می شود، اما می تواند به صورت محلول در مایعات نیز مصرف شود.

عوارض جانبی MDMA 

  • افکار نامشخص
  • پارانویا
  • فشار خون بالا
  • قفل شدن فک
  • بی قراری پاها
  • از دست دادن اشتها
  • حالت تهوع
  • تعریق
  • لرز
  • گرگرفتگی
  • سردردها
  • سفتی عضلات
  • مشکلات مربوط به آگاهی از عمق و مکان (همین امر رانندگی بعد از مصرف MDMA را خطرناک می کند)
  • افسردگی، اضطراب، تحریک پذیری و خصومت (پس از استفاده منظم)

آیا MDMA باعث افسردگی می شود؟

هنوز تأثیر استفاده از MDMA بر بدن و خلق افراد مشخص نیست. واکنش به MDMA به عوامل زیر بستگی دارد:

  • دوز مصرف شده
  • نوع MDMA استفاده شده
  • جنسیت
  • وجود سابقه افسردگی
  • سایر موادی که علاوه بر MDMA مصرف شده اند
  • ژنتیک
  • سایر خصوصیات فردی

برخی مطالعات قدیمی نشان داده اند که استفاده منظم از MDMA می تواند سطح سروتونین در مغز را تغییر دهد، که می تواند بر خلق و خو، احساسات و افکار تأثیر بگذارد. در مورد اثرات طولانی مدت استفاده از MDMA بر حافظه یا سایر عملکردهای مغز اطلاعات بسیار کمی در دست است.

طبث گفته NIDA، استفاده منظم از MDMA برای چند روز می تواند باعث موارد زیر شود:

  • افسردگی
  • اضطراب
  • تحریک پذیری

برخی مطالعات اخیر همچنین افت سطح سروتونین پس از استفاده از MDMA را به افسردگی یا افکار خودکشی پیوند می دهند. این کاهش ممکن است موقت یا طولانی باشد که واقعاً به شخص و واکنش او بستگی دارد.

MDMA اغلب با ماری جوانا مصرف می شود که می تواند عوارض جانبی و واکنش های مضر را افزایش دهد. یک مطالعه اخیر به بررسی اثرات مصرف MDMA و ماری جوانا در کنار هم پرداخته است و نشان داده است که ترکیب این دو باعث روانپریشی می شود. دلایل آن نامشخص است، اما دوز MDMA ممکن است ارتباطی با این واکنش داشته باشد.

آیا MDMA باعث اضطراب می شود؟

برخی از مطالعات نشان می دهد که استفاده از MDMA حتی پس از یک بار مصرف، باعث اضطراب می شود. به طور کلی، این یک اثر خفیف است. اما برای برخی افراد می تواند ماندگار باشد. مانند اکثر مواد، اثرات آن به فرد و عوامل دیگر بستگی دارد، مانند مقدار دوز مصرفی و سابقه قبلی اضطراب، افسردگی یا پانیک اتک.

دانشمندان هنوز مطمئن نیستند که چگونه MDMA بر اضطراب افرادی که از آن استفاده می کنند، تأثیر می گذارد. بیشتر داده های تحقیق بر اساس استفاده ی تفریحی از MDMA است. خلوص، قدرت و سایر دلایل محیطی می تواند نتایج را تحت تأثیر قرار دهد.

آیا می توان از MDMA برای درمان افسردگی یا اضطراب استفاده کرد؟

MDMA غیر قانونی است و برای هیچ مشکلی از جمله افسردگی و اضطراب تجویز نمی شود. با این حال، محققان در حال بررسی MDMA به عنوان یک درمان بالقوه برای PTSD، افسردگی و اضطراب هستند.

در بررسی های انجام شده، نویسندگان خاطرنشان کردند که MDMA به عنوان درمانی برای افسردگی در نظر گرفته می شود، زیرا ممکن است به سرعت تاثیر بگذارد. در مقایسه با گزینه های دارویی فعلی، که چند روز یا هفته طول می کشد تا به سطح درمانی برسد، این یک مزیت محسوب می شود.

در سال 2019، محققان MDMA را برای استفاده درمانی در معالجه PTSD بررسی کردند. این آزمایشات ادامه دارد، اما نتایج اولیه نشان می دهد که MDMA می تواند در ترکیب با روان درمانی برای معالجه برخی از افراد مبتلا به PTSD موثر باشد.

اگرچه تحقیقات بیشتری لازم است، نتایج امیدوار کننده ی استفاده از MDMA برای معالجه افراد مبتلا به PTSD باعث شده است که برخی محققان بگویند MDMA ممکن است یک پشتیبان مؤثر برای روان درمانی در معالجه افراد دارای موارد زیر باشد:

  • افسردگی
  • اختلالات اضطرابی
  • وسواس فکری (OCD)
  • خودکشی
  • اختلالات مصرف مواد
  • اختلالات اشتها

مطالعات دیگر به دنبال فواید احتمالی MDMA برای اضطراب شامل اضطراب ناشی از موقعیت های اجتماعی در بزرگسالان مبتلا به اوتیسم بودند. دوزها بین 75 میلی گرم تا 125 میلی گرم بود. هرچند این یک مطالعه بسیار کوچک بود و داده های بیشتری برای درک مزایای بلند مدت مورد نیاز است.

فراموش نکنید که این نتایج در شرایط آزمایشگاهی به دست آمده است و شما هرگز نباید برای مقابله با مشکلات مطرح شده از MDMA استفاده کنید. این ماده هیچگونه مصرف پزشکی تایید شده ای ندارد. 

خطرات استفاده از MDMA

از آنجا که MDMA اغلب به صورت ناخالص در خیابان ها به فروش می رسد، شناختن تاثیر کامل آن دشوار است. در ادامه چند مورد از جدی ترین خطرات ذکر شده است:

اعتیاد. در حالی که محققان با اطمینان نمی دانند که MDMA اعتیاد آور است یا خیر، طبق گفته ی NIDA، این ماده هم مانند سایر مواد اعتیاد آور بر مغز تأثیر می گذارد. بنابراین، به احتمال زیاد MDMA اعتیاد آور است.

اغلب با مواد دیگر مخلوط می شود. نگرانی اصلی ایمنی در مورد MDMA این است که این ماده اغلب با سایر مواد روانگردان مانند آمفتامین ها مخلوط می شود. راهی وجود ندارد که بفهمیم چه چیزی در آن وجود دارد.

تغییرات طولانی مدت در شیمی مغز. برخی از محققان دریافتند که اگر MDMA برای مدت طولانی مصرف شود می تواند سطح سروتونین مغز را کاهش دهد. مطالعات دیگر نشان داده اند که مصرف MDMA حتی یک بار می تواند منجر به اضطراب شود. در موارد نادر، اضطراب می تواند پایدار باشد.

اوردوز.  مصرف بیش از حد MDMA می تواند باعث افزایش ناگهانی ضربان قلب و دمای بدن شود. این اتفاق می تواند بسیار جدی باشد، به خصوص در یک محیط بیش از حد گرم مانند مهمانی یا کنسرت. اگر به اوردوز مشکوک هستید، فوراً با اورژانس تماس بگیرید.

علائم و نشانه های اوردوز

اگر شما یا کسی که با ا MDMA مصرف کرده اید، علائم و نشانه های زیر را داشتید فورا به اورژانس مراجعه کنید:

  • گرم شدن بیش از حد بدن
  • فشار خون بسیار بالا
  • پانیک اتک
  • کمبود آب بدن
  • تشنج
  • مشکل در ریتم ضربان قلب
  • غش کردن یا از دست دادن آگاهی

بر خلاف اوردوز ناشی از مواد افیونی، هیچ داروی خاصی برای معالجه اوردوز MDMA یا سایر مواد اضافی محرک وجود ندارد. برای کنترل علائم پزشکان باید از اقدامات حمایتی استفاده کنند. که شامل موارد زیر است:

  • خنک کردن دمای بدن
  • کاهش ضربان قلب
  • آبرسانی مجدد به بدن

در ادامه بخوانید: