فیلم Dune (تل ماسه)

فیلم Dune (تل ماسه) بر اساس رمانی بر همین نام ساخته شده است. تل ماسه، یک رمان علمی-تخیلی است که در قالب یک مجموعه هشت عددی در سال ۱۹۶۵ عرضه شد. نوشتن این اثر توسط فرانک هربرت آغاز شد و بعدها توسط پسرش برایان هربرت و کوین جی. اندرسن ادامه یافت. این مجموعه کتاب یک شاهکار فوق العاده است که موضوعاتی مانند فرانسویسم، سیاست دینی، مسائل اجتماعی و جاسوسی را در بر می گیرد.

بسیاری از هواداران رمان های علمی-تخیلی، این اثر را یکی از برترین داستان‌ های این ژانر در تمام دوران می‌ دانند. و اغلب از تل‌ ماسه به عنوان پرفروش‌ ترین اثر این ژانر، یاد می کنند. در سال ۱۹۸۴ اقتباسی از این رمان به کارگردانی دیوید لینچ ساخته شد. و فیلم Dune ۲۰۲۱ دومین فیلم اقتباسی از رمان تل ماسه می باشد.

این فیلم، پایان بندی خوبی داشت. اما پایان آن سوالات بسیاری در ذهن بینندگان ایجاد کرد. که در این مقاله به تعدادی از آن ها می پردازیم.

مرتبط: فیلم های علمی تخیلی که به واقعیت پیوستند! 

چرا فیلم Dune (تل ماسه) دو قسمت است؟

از آن جایی که رمان تل ماسه، جزئیات بسیار زیادی داشته و طولانی است، فیلمساز کانادایی-فرانسوی تصمیم گرفت داستان را در قالب دو فیلم سینمایی بسازد. و ساخت قسمت دوم فیلم Dune (تل ماسه) نیز به تازگی تایید شده است.

قسمت اول تل ماسه، بر اساس نیمه‌ی اول رمان آن ساخته شده است. و بزرگ‌ ترین پرسش‌ های بی‌ پاسخ بینتدگان در مورد Dune ۲۰۲۱ ترکیبی از جزئیات، مکالمات و رویدادهای حذف‌ شده از کتاب است. بنابراین، طبیعتاً سوالاتی در ذهن مخاطبان ایجاد می شود و مشتاق هستند تا قسمت دوم آن توسط ویلنوو ساخته شود تا پاسخ سوالات خود را بیابند.

پس از اینکه پائول یکی از اعضای گروه جیمیس را شکست داد و کشت، هم او و هم جسیکا در میان فرمن ها پذیرفته شدند. این امر باعث می‌ شود چانی با نقش آفرینی زندایا بیان کند که این تنها آغاز سفر آنها به بیابان‌ های آراکیس است.

بنه جسریت (Bene Gesserit) چگونه راهی برای پائول و جسیکا در آراکیس ایجاد کرد؟


می دانیم که، بنه جسریت مدرسه‌ ای برای آموزش قدرت‌ های ذهنی و جسمی زنان است که آنها را برای مدیریت و همیاری استراتژیک سیاستمداران و خاندان‌ های سلطنتی با استفاده از این قدرت‌ ها آماده می‌ کند. بنه جسریت به بانو جسیکا دستور داد تا برای دوک لتو فرزند دختر به دنیا بیاورد. اما جسیکا برخلاف رسم دیرینه‌ و اجدادی بنه جسریت، یک کویساتز هدراخ (Kwisatz Haderach) را به دنیا آورد. کویساتز هدراخ عنوانی است که بنه جسریت برای مردی که به طور پیش‌ بینی‌ شده استعداد‌های آن‌ها را داشته باشد در نظر گرفته است. قدرت یک کویساتز هدراخ فراتر از زمان و مکان خواهد بود.

هنگامی که جسیکا از دستورات بنه جسریت سرپیچی می کند و پائول را به دنیا می آورد، کویستاز هدراخ یک نسل زودتر به دنیا می آید. به همین دلیل است که پائول آتردیس، خواب ها یا الهاماتی در مورد آینده و گذشته می بیند. و توسط مادر بزرگوار موهیم (Gaius Helen Mohiam) با قوم جبار (gom jabbar) سوزنی سمی که بنه جسریت از آن برای امتحان قدرت ذهن استفاده می‌ کند، مورد آزمایش قرار گرفت.

پس از آن، موهیم به جسیکا می‌ گوید که بنه جسریت هر کاری که می‌ توانسته انجام داده است تا راهی برای پائول در آراکیس ایجاد کند. در این میان از اصلاح Missionaria Protectiva استفاده می شود که اشاره ای است به قدرت بنه جسریت که به وسیله‌ی به کار بردن خرافات و عرفان در سیاراتی به خصوص، به “خواهران” کمک می کنند تا در دسیسه های سیاسی خود موفق شوند.

مرتبط: بهترین فیلم های علمی تخیلی قرن بیست و یک که باید ببینید ؛ تا سقف آسمان، تا ته رویا! 

آیا استاد مبارزه پاول (گورنی هالک) و مشاور دوک لتو (ثوفیر هواات) هنوز زنده هستند؟


پس از حمله‌ی هارکونن ها (Harkonnen) به قلمرو آتریدیس، مشخص نمی شود که چه اتفاقی برای گورنی هالک و ثوفیر هاوات می افتد. در مجموعه کتاب‌ های تل ماسه، گورنی، استاد مبارزه‌ی پائول آتریدس، از جنگ فرار می‌ کند.

و به دلیل اینکه قلمرو آتریدیس در آن جنگ شکست می خورد، ناامید و سرشکسته، به یک قاچاقچی تبدیل می شود. اما پس از مدتی، گورنی دوباره به پائول ملحق می شود و وفاداری خود را به دوک جوان نشان می دهد. اما همچنان به دلیل تهمتی که به بانو جسیکا زد و گفت که او برای هارکونن ها کار می کند، نیز شرمنده است.

در همین حال، هوات پس از اینکه مشاور سابق بارون، پیتر دی وریس را می کشد، به عنوان مشاور بارون هارکونن استخدام می شود. با این حال، از آن جایی که در طول فیلم، مرگ گورنی و هاوات به تصویر کشیده نشد، این احتمال وجود دارد که آن ها همچنان زنده باشند. و در قسمت‌ بعدی بازگردند و هوات حتما برای جسیکا مشکلاتی ایجاد خواهد کرد.

چرا امپراطور به هارکونن ها خیانت کرد؟


در طول فیلم هرگز چهره‌ی امپراطور را نمی بینیم، اما می دانیم که این امپراطور بود که به آتریدها دستور داد تا بر آراکیس فرمانروایی کنند. از طرفی خود امپراطور به آتریدیس ها در ایجاد تله برای هارکونن ها کمک کرد. او حتی به سرداوکار های (Sardaukar) نخبه خود اجازه داد تا در قتل عام شرکت کنند.

در کتاب‌ ها مشخص شده است که امپراتور شادام چهارم از خاندان کورینو هیچ پسر و وارثی ندارد، به همین دلیل خاندان های آتریدیس و هارکونن هر دو تهدیدی برای تضعیف سلطنت بیش از ده هزار ساله امپراطوری کورینو هستند.

با این حال، امپراطور، آتریدیس را مورد مناسب تری برای حکومت بر آراکیس، می داند. علاوه بر این، هارکونن ها نه تنها پول زیاد در اختیار دارند، بلکه به قدری حیله گر هستند که بتوانند بر علیه امپراطور توطئه کنند. از این رو، به نظر می رسد که نقش امپراطور در آراکیس در قسمت دوم فیلم تل ماسه، پر رنگ تر خواهد بود.

مرتبط: بهترین فیلم های اکشن قرن بیست و یکم 

فرمن ها چگونه بر روی کرم های شنی سوار می شوند؟


در اصل حاکمان واقعی آراکیس، کرم‌ های شنی غول‌ پیکری هستند که در اعماق صحرا پرسه می‌ زنند که فرمن‌ ها به آن ها Shai-Hulud می گویند. در تریلر Dune یک صحنه وجود داشت که یک فرمن بر روی یک کرم شنی سوار شده بود. با این حال، در طول قسمت اول هرگز نشان داده نمی شود که فرمن‌ ها چگونه این کار را انجام می‌ دهند، و فقط سرنخ‌ هایی درباره نحوه انجام آن ارائه می‌ دهد.

مثلا در فیلم دیدیم که یک فرمن به نام جامیس در حالی که قلاب‌ های دست سازی در دست دارد به پیش پائول می رود، که از آن ها برای سوار شدن به پشت کرم های شنی استفاده می‌ کنند. اما در کتاب‌ ها، گفته شده است که فرمن‌ ها با یک ریتم خاص راه می روند که توجه کرم های شنی را جلب کنند و آنها را از اعماق زمین بیرون بکشند. سپس با یک یا چند چنگک، فرمن ها سوار کرم شنی می شوند و از قلاب های دست ساز خود برای سوار شدن به پشت آن استفاده می کنند. آن ها می توانند از طناب های دست سازشان برای کشیدن کرم شنی به هر سمتی که می خواهند استفاده کنند.

در حالی که قسمت اول فیلم Dune توضیحات نسبتا کمی در مورد کرم شنی ارائه می دهد، به احتمال زیاد در قسمت دوم از دیدگاه پائول به آن پرداخته می شود.

ساختار سیتچ فرمن Sietch Fremen چگونه است؟


می دانیم که، Sietch اصطلاحی است که فرمن ها برای جامعه یا روستای خود به کار می برند. در قسمت اول دیدیم که، دانکن آیداهو (Duncan Idaho) پس از اولین ارتباط خود با فرمن ها برای دوک لتو تعریف می کند که چگونه هزاران فرمن‌ در غارهای مخفی زیر زمینی زندگی می کنند.

بعداً، گروهی از فرمن ها به رهبری استیلگار (Stilgar) موافقت می‌ کنند که پائول و جسیکا را به مخفی گاه خود راه بدهند، و دقیقا قسمت اول در اینجا تمام می‌ شود. از آن جایی که قسمت دوم، بر اساس نیمه دوم کتاب خواهد بود، احتمالاً ظاهر و ساختار یک سیتچ را آشکار می کند.

در کتاب‌ ها، سیتچ فرمن یک شهر زیر زمینی بزرگ است که ورودی‌ های آن مهر و موم شده است. و در داخل آن، فرمن ها با استفاده از فناوری های مختلف، آب بیشتری را ذخیره می کنند، مراسم های عرفانی مختلفی انجام می دهند و از اسپایس (Spice) به عنوان بخشی از رژیم غذایی روزانه‌ی خود استفاده می کنند.

همچنین بخوانید: بررسی تاریخی سریال اسپارتاکوس! اگر ندیدید هم بخوانید… 

آیا دکتر لیت کینز، مادر چانی است؟


دکتر لیت کینز ساره شناس امپراطوری است که به آتریدها درحکومت بر آراکیس کمک می کند و به آنها پیشنهاد می کند تا قبل از حمله هارکونن ها از آنجا فرار کنند. در کتاب ها، لیت کینز، در اصل یک مرد است، و بعداً مشخص شد که پدر یک فرمن به نام چانی است.

به همین دلیل، کسانی که کتاب های تل ماسه را خوانده اند، این سوال برایشان پیش می آید که “آیا دکتر لیت کینز مادر چانی در فیلم است یا خیر؟” اگر پاسخ مثبت باشد، ممکن است پیامدهایی برای لیت و فرزندان جانی و پائول در پیش داشته باشد.

در قسمت اول Dune نشان داده شد که چگونه خواهران بنه جسریت می‌ توانند فقط به خاطرات اجدادی زن دسترسی داشته باشند. پس اگر دکتر لیت کینز، مادربزرگ فرزندان پائول و چانی باشد، خصلت پیش بینی کردن خواهران بنه جسریت می‌تواند دلیل اصلی آگاهی کینز از فرمن‌ ها، بوم‌ شناسی آراکیس‌ و حتی فعالیت‌ های امپراتوری در بیابان باشد.

از آن جایی که سومین کتاب فرانک هربرت به نام Children of Dune می باشد و در مورد فرزندان پائول و چانی می باشد، اگر دکتر لیت کینز مادر چانی نباشد، بعید به نظر می‌ رسد که در قسمت دوم فیلم این موضوع در فیلم بررسی شود.

آیا دانکن آیداهو در فیلم های بعدی حضور دارد؟


در آتردیس جنگجوی ماهری به نام دانکن آیداهو اجازه می دهد تا پائول و جسیکا فرار کنند و سپس توسط سربازان Sardaukar کشته می شود. با این حال، چون دومین فیلم Dune بر اساس دومین کتاب (Dune : Messiah) از مجموعه کتاب های تل ماسه، ساخته می شود، این احتمال وجود دارد که دانکن آیداهو در آن حضور داشته باشد.

در این کتاب، دانکن دوباره به‌ عنوان یک غولا (یک انسان مصنوعی که از یک فرد مرده شبیه سازی شده است) متولد می‌ شود. و سپس با یک سپاه بنه تلیلاکس (Bene Tleilax) که گروهی از انسان‌ های مخفی و تغییر یافته ژنتیکی هستند که در Tleilax، تنها سیاره ستاره Thalim زندگی می‌ کنند، به پیش پائول باز می گردد.

در واقع، مرگ دانکن در فیلم به گونه ای است که این کارکتر بارها و بارها می‌ میرد و دوباره به‌ عنوان یک غولا متولد می‌ شود.

همچنین بخوانید: بهترین فیلم های کریستوفر نولان

چرا پائول مدام موش صحرای Dune را می بیند؟


پائول، در شبی که یک شکارچی قصد جان او را کرده بود، برای اولین بار موش را در هولوگرام خود می بیند. وقتی پائول از چادری که او و جسیکا برای پنهان شدن در بیابان در آن اقامت دارند بیرون می آید، موش را برای دومین بار می بیند.

این موش به عنوان یک موجود جهنده بیابانی نشان داده می شود که حرکت آن توسط کرم های شنی قابل تشخیص نیست و حتی گوش هایش می توانند رطوبت هوای صحرا را جمع کنند. در کتاب ها فرمن های صحرا این موجود را مودب می نامند و به دلیل توانایی اش برای زنده ماندن در طبیعت آن‌ ها را می‌ ستایند. سرانجام، وقتی فرمن ها او را به عنوان یکی از خودشان پذیرفتند، پائول اسم این موجود را برای خود انتخاب می کند.

چرا به پائول الهام می شود که در آینده جنگی به نام او انجام می شود؟


پائول الهاماتی از آینده دریافت می کند که گویا قرار است جنگی با نام او شروع شود. این مسئله میزان آگاهی او نسبت به آینده را نشان می دهد. در رمان تل ماسه فرانک هربرت، الهامات پائول در مورد جنگ در پایان کتاب اول به واقعیت تبدیل می شود. پس از اینکه پاول، امپراطور می شود و حکومت آراکیس را به دست می گیرد، فرمن ها و دیگر متعصبان کهکشانی، برای تسخیر دنیاها جنگی به نام “پائول” آغاز می کنند، که پائول قادر به متوقف کردن آن نیست.

با گذر زمان، قدرت هوشیاری و پیش بینی پائول آتریدس بیشتر شده و متوجه می شود این راهی که او را به عنوان مسیح آراکیس طی می کند به جنگ و نسل کشی می انجامد. از آن جایی که منحرف شدن از این مسیر به احتمال زیاد موجب مرگ پائول یا جسیکا می شود، پائول تلاش می‌ کند تا از قدرت هوشیاری خود برای به حداقل رساندن آسیب‌ های جانبی استفاده کند.

به جرعت می توان گفت که الهامات وحشتناکی که پائول از جنگ دریافت می کند، چیزی فراتر از اتفاقاتی است که در آینده رخ خواهد داد.

در ادامه بخوانید: 10 تا از بهترین فیلم های راز آلود و جنایی تمام دوران