همه ی ما کم و بیش در مورد مضرات غذاهای چرب شنیده ایم، از طرفی غذاهای چرب نه فقط در فست فود ها، بلکه در خانه یا محل کارتان هم یافت می شوند. بیشتر غذاهایی که سرخ شده یا با روغنهای اضافی پخته می شوند چرب محسوب می شوند. غذاهایی مثل: سیب زمینی سرخ شده، پیتزاهای زخیم، دونات و البته غذاهای سنتی ایرانی که معمولا با روغن زیادی پخته می شوند.

این غذاها معمولا از نظر کالری، چربی، نمک و کربوهیدرات تصفیه شده بسیار سرشار هستند. اما از نظر فیبر، ویتامین ها و مواد معدنی فقیر هستند.



در حالیکه غذاهای چرب می توانند بسیار لذت بخش باشند، اما هم در کوتاه مدت و هم در طولانی مدت تأثیر منفی بر بدن و سلامت تان می گذارند. در ادامه 7 مورد از مضرات غذاهای چرب را برایتان شرح خواهیم داد، با ما همراه باشید.

1. می تواند باعث نفخ، درد معده و اسهال شود!

در بین مواد مغذی – کربوهیدرات، چربی و پروتئین – چربی به آرامی هضم می شود. از آنجا که غذاهای چرب حاوی مقادیر زیادی چربی هستند، تخلیه معده را کند می کنند. در نتیجه غذا زمان بیشتری در معده می ماند، که می تواند باعث نفخ، حالت تهوع و درد معده شود.

در افرادی که شکایات گوارشی دارند، مانند سندرم روده تحریک پذیر (IBS)، پانکراتیت مزمن یا مشکلات دیگر معده، مقادیر زیاد غذاهای چرب ممکن است باعث درد معده، گرفتگی و اسهال شود.

2. می تواند میکروبیوم روده تان را تخریب کند!

غذاهای چرب به باکتریهای سالم موجود در روده شما آسیب می رسانند و این یکی از مهم ترین مضرات غذاهای چرب محسوب می شود. این مجموعه میکروارگانیسم ها که به آن میکروبیوم روده نیز می گویند موارد زیر را تحت تأثیر قرار می دهد:

هضم فیبر. باکتری های موجود در روده، فیبر را تجزیه می کنند تا اسیدهای چرب با زنجیره کوتاه (SCFAs) تولید کنند، که دارای اثرات ضد التهابی هستند و می توانند در مقابل اختلالات گوارشی محافظت کننده باشد.

پاسخ ایمنی. میکروبیوم روده با سلولهای ایمنی ارتباط برقرار می کند تا بتواند واکنش بدن در برابر عفونت ها را کنترل کند.

تنظیم وزن. عدم تعادل باکتریهای روده ممکن است در افزایش وزن نقش داشته باشد.

سلامت روده. اختلال در میکروبیوم روده به پیشرفت IBS مرتبط است، در حالی که پروبیوتیک ها – میکروارگانیسم های سالم و زنده که در غذاهای خاص موجود هستند – ممکن است به بهبود علائم کمک کنند.

سلامت قلب. باکتری های سالم روده می تواند به تقویت کلسترول HDL محافظ قلب کمک کند، در حالی که گونه های مضر ترکیبات آسیب پذیر شریانی ای ایجاد می کنند که به بیماری های قلبی منجر می شوند.

رژیم غذایی پرچرب، با افزایش باکتری های ناسالم روده و کاهش باکتری های سالم، به میکروبیوم روده آسیب می رساند. این تغییرات می تواند با چاقی و سایر بیماریهای مزمن مانند سرطان، بیماری قلبی، دیابت و بیماری پارکینسون همراه باشد.

3. می تواند منجر به افزایش وزن و چاقی شود!

غذاهای چرب که در مقادیر زیادی روغن پخته می شوند، به دلیل داشتن کالری زیاد باعث افزایش وزن می شوند. مطالعات مشاهده ای مصرف میزان بالای غذاهای سرخ شده و فست فود را به افزایش وزن و چاقی مرتبط می کند.

چاقی با بسیاری از مشکلات سلامتی از جمله بیماری های قلبی، دیابت، سکته مغزی و برخی سرطان ها همراه است. به طور خاص، مصرف زیاد چربی ترانس باعث افزایش وزن می شود.

برای تهیه چربی های ترانس، روغنهای گیاهی را از نظر شیمیایی تغییر می دهند تا در دمای اتاق جامد بمانند. اگرچه مطالعات دیگر از این یافته حمایت نکرده اند، اما خوردن غذاهای چرب به طور منظم احتمالاً مانع از کنترل وزن می شود.

4- می تواند خطر ابتلا به بیماری قلبی و سکته مغزی را افزایش دهد!

این هم یکی از مهم ترین مضرات غذاهای چرب است، غذاهای روغنی چندین اثر منفی بر سلامت قلب دارند. به عنوان مثال، غذاهای سرخ شده با افزایش فشار خون، کاهش کلسترول HDL (خوب) و افزایش وزن و چاقی، که همگی با بیماری های قلبی همراه هستند، مزتبط است.

یک مطالعه نشان داد زنانی که 1 یا چند وعده غذای ماهی سرخ شده در هفته می خورند، در مقایسه با زنانی که فقط 1 تا 3 وعده در ماه می خورند، بیشتر از 48٪ خطر نارسایی قلبی داشتند.

در یک مطالعه دیگر، افرادی که در هفته 2 وعده یا بیشتر غذای ماهی سرخ شده میل کرده اند، 63٪ بیشتر از افرادی که ماهانه 1 وعده یا کمتر ماهی سرخ شده مصرف می کردند، خطر حمله قلبی یا سکته مغزی داشتند.

5- می تواند خطر ابتلا به دیابت را افزایش دهد!

غذاهای چرب خطر ابتلا به دیابت نوع 2 را افزایش می دهند. مصرف فست فود، که نه تنها شامل غذاهای چرب، بلکه شامل نوشیدنی های شیرین نیز می شود، منجر به دریافت کالری زیاد، افزایش وزن، کنترل ضعیف قند خون و افزایش التهاب می شود.

این عوامل خطر ابتلا به دیابت نوع 2 و سندرم متابولیک را افزایش می دهد – شرایطی که شامل چاقی، فشار خون بالا و قند خون بالا است.

یک مطالعه دیگر نشان داد افرادی که بیش از دو بار در هفته فست فود می خورند، دو برابر بیشتر از کسانی که کمتر از یک بار در هفته  فست فود می خوردند، احتمال ابتلا به مقاومت انسولین را دارند، که می تواند پیشرو در ابتلا به دیابت باشد.

6. می تواند باعث آکنه شود!

مطالعات غذاهای چرب را با آکنه و جوش مرتبط می دانند. یک مطالعه در بیش از 5،000 نوجوان چینی نشان داد که خوردن غذاهای سرخ شده به طور مرتب، 17٪ خطر آکنه را افزایش می دهد. از این گذشته، یک مطالعه دیگر در 2300 نوجوان ترک نشان داد که خوردن مواد چرب مانند سوسیس و همبرگر 24٪ خطر آکنه را افزایش داده است.

با این حال، مکانیسم دقیق این اثر هنوز ناشناخته است. برخی محققان معتقدند که رژیم غذایی ضعیف می تواند بر ابراز ژن و تغییر سطح هورمون به روشی که باعث تقویت آکنه می شود، تأثیر بگذارد.

رژیم های غذایی چرب با میزان زیاد اسیدهای چرب امگا 6 نسبت به امگا 3 باعث افزایش التهاب منجر به آکنه می شوند. در حالی که امگا 3 در ماهی های روغنی، جلبک ها و آجیل ها پیدا می شود، امگا 6 در روغن های گیاهی، آجیل و دانه ها یافت می شود. از طرفی روغن های مورد استفاده در سرخ کردن مواد غذایی چرب، امگا 6 بالایی دارند.

برخی غذاهای چرب مانند دونات سرخ شده نیز از نظر کربوهیدراتهای تصفیه شده بسیار سرشار هستند. اینها قندها و غلات تصفیه شده ای هستند که از فیبر و بسیاری از مواد مغذی شان جدا شده اند.

از آنجا که غذاهای قندی باعث افزایش فعالیت برخی از هورمون ها در بدن – از جمله آندروژن ها و فاکتور رشد انسولین مانند 1 (IGF-1) – می شوند، می توانند با افزایش تولید سلول های پوستی و روغن های طبیعی پوست، آکنه را تقویت کنند.

7. می تواند عملکرد مغز را مختل کند!

افزایش وزن، فشار خون بالا و سندرم متابولیک مرتبط با غذاهای چرب، با آسیب رساندن به ساختار، بافت ها و فعالیت مغز از جمله کاهش توانایی یادگیری و حافظه همراه است.

مروری بر 12 مطالعه، چربی اشباع شده و ترانس را با خطر زوال عقل مرتبط کرده است، اگرچه برخی از نتایج متناقض بودند.