با مهمترین جشنوارههای سینمایی ایران و جهان آشنا شوید! یکی از مهمترین شاخصههای عالم سینما که هر سال در رسانهها و مطبوعات سینمایی سروصدای زیادی به پا میکند و موجب جلب توجه همگان به رقابت میان عناوین سینمایی میشود، فصل جوایز است. به طور معمول چند ماه پایانی از هر سال میلادی و دو ماه اول سال میلادی جدید را فصل جوایز میگویند که با جشنوارههای تورنتو، ونیز و تلیوراید در ماه سپتامبر آغاز میشود و نهایتا با جشنهای سالیانه بفتا و اسکار در ماه فوریه به کار خود پایان میدهد.
در این فاصله چند ماهه، جشن، جشنواره و رویدادهای سینمایی مختلف تبدیل میشود به سکوی پرتاب فیلمها در رقابت برای کسب جایزه از محافل هنری مختلف. هر انتخاب و جایزه میتواند شانس فیلمها را برای کسب عناوین بعدی تحت تاثیر قرار بدهد و نهایتا همه چیز به اسکار ختم میشود. همزمانی تقریبی همیشگی این فصل با جشنواره فیلم فجر در ایران نیز همیشه زمینهساز مقایسه میان روند رقابت فیلمهای داخلی و خارجی بوده و بیش از هر زمانی به داغ شدن تنور سینما در رسانهها و و بحثهای مردمی منجر شده است. اما امسال شرایط با سالهای قبلی متفاوت است و یک دلیل اصلی هم بیشتر ندارد: شیوع جهانی ویروس کرونا که مانند تمام جنبههای دیگر زندگی روزمره، صنعت سینما را هم تحت تاثیر قرار داده است.
همین چند روز پیش با اعلام نامزدهای جایزه گلدن گلوب ۲۰۲۱، مشخص شد که سینما چه سال سختی را پشت سر گذاشته، تا جایی که کار برای انتخاب آثار سینمایی و تلویزیونی برگزیده در بخشهای مختلف به شدت سخت و به محصولاتی محدود شده بود که فقط در طول سال گذشته امکان نمایش پیدا کرده بودند. در نتیجه حالا نام آثاری در میان نامزدهای گلدن گلوب دیده میشود که در شرایط عادی به سختی میشد شانسی برای نامزدی آنها متصور شد. البته همین شرایط غیرقابل پیشبینی ناشی از کرونا غیر از ضرر، در مواردی فایده هم داشته و از جمله نکات مثبت آن میشود به تنوع نژادی و جنسیتی حداکثری در میان نامزدها اشاره کرد که در نوع خود میتواند پاسخی باشد به کمپینهای اجتماعی برابریطلبی و موجی که در مبارزه با تبعیض در هالیوود به راه افتاده.
اگر همه چیز طبق روال هر سال پیش میرفت، تا الان نه فقط گلدن گلوب ۲۰۲۱ برگزار شده بود بلکه در آستانه برگزاری مراسم اسکار 2021 بودیم و هیجان و حاشیه برای انتخاب بهترینهای سینما به اوج خودش رسیده بود. اما فعلا از اسکار خبری نیست و مراسم آکادمی علوم و فنون سینمایی آمریکا یا تاخیری تقریبا دو ماهه در بهار آینده برگزار میشود، درست مانند جشنواره فیلم کن و برلین که آنها هم به تعویق افتادهاند تا شاید در این فاصله با اجرای واکسیناسیون شرایط از بحران پاندمی کنونی بهتر شده باشد.
در ایران اوضاع با تمام دنیا فرق میکند. اینجا در حالی که هنوز واکسیناسیون شروع نشده و محدودیتهای سختگیرانه هم روند افزایشی نداشته، جشنواره فیلم فجر طبق تقویم هر سال در موعد مقرر و با حضور اهالی رسانه و مردم برگزار شد، البته با جمعیت به مراتب کمتر، رعایت پروتکلهای بهداشتی و نمایش فقط ۱۶ فیلم که قبل از شروع جشنواره توسط هیئت داوران دیده و برگزیده شده بودند و هرکدام از این فیلمها حداقل در یک بخش حائز نامزدی جایزه شده بود.
برگزارکنندگان جشنواره اعتقاد داشتند که این رویداد میتواند رونق را به سینمای ایران بازگرداند و بعد از تقریبا یک سال تعطیلی و رکود مداوم، موجب آشتی دوباره مردم با سالنهای سینما باشد. در حالی که جشنواره خلوتتر از همیشه به روزهای پایانی خود نزدیک میشود، باید منتظر بود و در ادامه دید که جشنواره فجر ۹۹ چه تاثیری بر سرنوشت سینمای ایران خواهد داشت و تکلیف فیلمهای منتخب آن برای اکران عمومی در سال آینده چه خواهد بود.
تا همین جا نیز، نسبت به ماههای کمرمق گذشته، صرف اعلام نامزدهای گلدن گلوب 2021 و برگزاری جشنواره فجر حداقل در رسانههای سینمایی موجب شده که دوباره توجه عموم مردم به مقوله سینما جلب شود و احتمالا خیلیها برای روزهای پر از هیجان فصل جوایز در سالهای گذشته دلتنگ شدهاند. روندی که احتمالا با برگزاری اختتامیه جشنواره فجر در روزهای آینده، برگزاری گلدن گلوب و همینطور اعلام نامزدهای اسکار شدت بیشتری خواهد گرفت. سال ۲۰۲۰ که برای سینما به تعطیلی و رکود گذشت، حال باید دید که اوضاع سینما در سال ۲۰۲۱ چگونه خواهد بود.