راجع به پروژه MARS 2020 ناسا و سفر به مریخ چه میدانیم؟ 

مسکونی سازی مریخ آغاز شده!

یکی از مهم ترین اتفاقات امسال پروژه MARS 2020 ناسا بوده است. مریخ همیشه به عنوان یک سیاره جذاب برای انسان مطرح بوده است. تلاش های انسان برای سفر به مریخ و کشف راز های این سیاره، از سال 1960 آغاز شده است و تاکنون ماموریت های بسیار برای کشف رمز و راز این سیاره انجام شده که برخی موفق و برخی هم ناموفق بوده اند. در این مطلب صفر تا صد همه ی این ماموریت ها از جمله پروژه MARS 2020 ناسا را با هم بررسی می کنیم.

مریخ دقیقا چی هست؟؟

همه ما میدونیم که مریخ یک سیاره در منظومه شمسی است. اما اغلب ما اطلاعات زیادی درمورد این سیاره نداریم. برای همین ابتدا این سیاره رو به صورت کوتاه و مفید معرفی میکنم.

مریخ چهارمین سیاره خورشیدی است که مداری بزرگتر از زمین دارد. سرعت گردش آن به دور خورشید کمتر از زمین می‌باشد. محور مریخ نیز دارای انحراف است و برای همین این سیاره نیز دارای فصل های مختلف می‌باشد. البته هر سال مریخی دوبرابر سال زمینی است. ( سال مریخی 678 روز است). اتمسفر این سیاره به رنگ سرخ می‌باشد و مریخ دارای دو قمر است.

همچنین ببینید: تصاویر جالب از سطح مریخ!!!

خاک مریخ کمی خاصیت بازی دارد. در مریخ طوفان نیز وجود دارد و اغلب سرعت این طوفان ها بیشتر از 200 کیلومتر بر ساعت هستند. مریخ با وجود اینکه از زمین کوچک تر است، کوه المپیوس را در خود جای داده است. کوه المپیوس بزرگترین آتشفشان منظومه شمسی است که ارتفاع این کوه 27 کیلومتر و قطر آن 600 کیلومتر است. قطر دهانه این آتشفشان 86 کیلومتر است. فعلا این دو عکس رو از مریخ ببینید تا ذهنیتی در مورد این سیاره داشته باشید.

عکس ها متعلق به ناسا می‌باشد.

ناسا تاکنون پروژه های زیادی را برای بررسی سیاره مریخ انجام داده است. اسم پروژه جدید، “مریخ 2020” یا Mars 2020 است. این پروزه دو رکن اساسی دارد، مریخ نورد پشتکار و بالگرد نبوغ.

NASA تا این زمان 5 مریخ نورد به مریخ اعزام کرده است و هر کدام از این مریخ نورد ها ماموریت خاصی داشته اند.

 مریخ نورد “سو جورنر”

سوجورنر (Sojourner) اولین مریخ نوردی بود که بر روی مریخ فرو آمد.( 4 ژوئیه 1997)

Sojourner اولین وسیله ساخت بشر بود که روی یک سیاره راه برود. این مریخ نورد برای ماموریت 7 روزه مریخی ساخته شده بود؛ اما توانست تا 83 روز مریخی معدل با 85 روز زمینی به ماموریت خود ادامه بدهد.

مریخ نورد Spirit و Opportunity

این دو مریخ نورد کاملا یکسان هستند. اهداف تحقیقاتی این دو مریخ نورد نیز یکسان بود و تنها تفاوت شان در منطقه عملیاتی آن ها در مریخ بود.

مریخ نورد Spirit

این عکس در سال 2004 توسط مریخ نور Spirit گرفته شده بود

این مریخ نورد در 10 ژوئن 2003 پرتاپ شد و در 3 ژانویه 2004 در مریخ فرود آمد. این مریخ نورد برای انجام ماموریتی با بازه زمانی 3 ماهه طراحی شده بود، اما توانست تا سال 2010 به کار خودش ادامه دهد. این مریخ نورد دارای 6 چرخ بود که هرکدام یک موتور مستقل داشتند. محدوده دمای قابل تحمل برای این مریخ نورد بین 40 درجه سلسیوس تا -40 درجه سلسیوس بود. منبع انرژی این مریخ نورد 2 باطری قابل شارژ بود که توسط پنل های خورشیدی شارژ می‌شدند. 

از ابزارهای این مریخ نورد، میتوان به دوربین تمام نما، طیف‌سنج گرمایی، طیف‌سنج اشعه ایکس، آهنربا، تصویربردار میکروسکوپی و ابزار سایش سنگ اشاره کرد. یکی از وظایف این مریخ نورد بررسی آثار موجود بر روی مریخ بود تا امکان وجود آب در گذشته یا حال مریخ بررسی شود.

در نهایت Spirit به علت  از کارافتادن دو چرخ و نرم بودن خاک، بنابر تصمیم کارشناسان ناسا به حالت ساکن درآمد. آن ها سعی کردند تا این مریخ نورد به گونه‌ ای قرار بگیرد که بتواند انرژی مورد نیازش را از خورشید بگیرد. اما در 30 مارس 2010 Spirit دیگر به پیام های ارسالی جواب نداد. کارشناسان ناسا سعی کردند تا این مریخ نورد را نجات دهند اما به علت کاهش شدید دما این کار امکان پذیر نبود. درنهایت در 25 مه 2011 ناسا رسما پایان ماموریت این مریخ نورد را اعلام کرد.

Spirit در طول مامورتش 128224 عکس فرستاد و حدودا 7730 متر پیاده روی کرد.

همچنین بخوانید: حیات در فضا ؛ آیا زندگی در فضا امکان پذیر است؟

مریخ نورد Opportunity

از لحاظ ویژگی و شکل این مریخ نورد مانند مریخ نورد قبلی است. در واقع این دو تنها در منطقه ماموریت فرق دارند.

Opportunity در 7 ژوئیه 2003 از زمین به سوی مریخ پرتاب شد و در تاریخ 24 ژانویه 2004 در مریخ نشست. ارتباط این مریخ نورد با آزمایشگاه پیش رانش جت ناسا یا Jet Propulsion Laboratory (JPL) در ژوئن 2018 قطع شد و تکنسین های این مرکز، پس از هزاران بار تلاش در نهایت در تاریخ 13 فوریه 2019 پایان ماموریت این مریخ نورد را اعلام کردند.

Jet Propulsion Laboratory (JPL)

آزمایشگاه پیش رانش جت ناسا، یکی از مراکز آزمایشگاهی و مسئول مستقیم هدایت پرژوه های بدون سرنشین و با مسافت بالای ناسا است. ایرانیانی همچون بابک فردوسی، فیروز نادری، بهزار رئوفی و مصطفی چمران در این مرکز مشفول به کار بوده و هستند.

یکی از  نکات جالب این است که ناسا در سال 2000 و بعد از شکست چند ماموریت مریخ نوردی، فیروز نادری را به عنوان مدیر برنامه های اکتشافات مریخ منصوب کرد. آقای نادری توانست در مدت مدیریت خود دو ماموریت مهم با موفقیت به انجام برساند. پس از این موفقیت ها وی به عنوان معاون و مدیر ارشد برنامه ریزی مرکز Jet Propulsion Laboratory منصوب شد. پس از این مسئولیت در سال 2011 فیروز نادری به عنوان مدیر پژوهش های رباتیک منظومه شمسی منصوب شد. وی در سال 2016 بازنشست شد اما هنوز هم به عنوان مشاور مدیریت در ناسا مشغول به کار است.

در سال 2016 ناسا به خاطر 36 سال خدمات اقای فیروز نادری به ناسا و گسترش دانش فضایی، یک سیارک را نادری نامگذاری کرد. همچنین فیروز نادری دارای مدال خدمت برجسته ناسا و مدال رهبری برجسته ناسا نیز هست.

مریخ نورد Curiosity

این مریخ نورد جزو پیشرفته ترین مریخ نوردهایی است که به مریخ رفته است. وزن Curiosity تقریبا 900 کیلوگرم است و 2.9 متر طول دارد و ارتفاع اش نیز به اندازه یک انسان معمولی است. در درون این مریخ نورد آزمایشگاه وجود دارد و مریخ نورد میتواند نمونه خاک یا سنگ را به داخل خود انتقال دهد. 

دوربین های Curiosity میتوانند تصاویر رنگی و سه بعدی بگیرند. علاوه بر موارد مطرح شده این مریخ نورد دارای مته است که میتواند با استفاده از این مته از سنگ ها نمونه برداری کند.

بابک فردوسی از جمله افرادی است که در این پروژه شرکت داشته است. مدل موهای بابک فردوسی در هنگام انجام این ماموریت بسیار مورد توجه قرار گرفت.

همچپنین بخوانید: اومواموا (oumuamua) چیست؟! حیات بیگانه؟

همه موضوعاتی که در بالا مطرح شد، مقدمه ای برای بررسی و معرفی پروژه جدید مریخ نوردی ناسا بود. مطالب بالا یک دید کلی نسبت به موضوع به شما میدهد و اما حالا میرسیم به مریخ 2020 یا Mars 2020

پروژه MARS 2020 ناسا

این پروژه و برنامه کاوشگری ناسا، شامل مریخ نورد Perseverance و بالگرد نبوغ است. هدف این پروژه بررسی حیات میکروبی در مریخ است. البته مهم است که علاوه براین موضوع، داده های جدیدی در سایر حوزه ها نیز به دست بیاید. طراحی این پروژه و اجرای آن بر عهده گروه مریخ نورد Curiosity بوده است. در واقع طرح اصلی این مریخ نورد به مریخ نورد Curiosity شباهت زیادی دارد. علت این موضوع از طرف ناسا کاهش هزینه ها و کاهش احتمال شکست پروژه اعلام شده است.

این مریخ نورد در 30 ژوئیه 2020 از مرکز فضایی جان. اف. کندی، واقع در ایالت فلوریدا به سمت مریخ پرتاب شد و در 19 فوریه 2021 در ساعت 00:30 ( به وقت ایران) در مریخ فرود آمد. اندازه این مرریخ نورد تقریبا برابر با یک خودرو سواری است. محل فرود این مریخ نورد، دهانه جیزرو بود.

دهانه جیزرو یک دهانه برخوردی است که قطرش حدود 49 کیلومتر است و حدود 3.9 میلیارد سال پیش تشکیل شده است. یکی از احتمالات ناسا که باتوجه به داده های جدید به دست آمده مطرح میشود این است که قبلا در این محل دریاچه وجود داشته است. علاوه بر  این در اطرف دهانه دلتا ها و کانال ها بسیاری وجود دارد.

همچنین بخوانید: آیا موجودات فضایی اهرام مصر را ساخته اند؟

این مریخ نورد، بالگرد مریخی نبوغ را همراه خودش دارد و قرار است که اولین پرواز این بالگرد به صورت زنده پخش شود. “نبوغ” اولین پهبادی است که در یکی سیاره دیگر به پرواز در می‌آید. اسم این پهباد به پیشنهاد وانیزا روپانی، دانش آموز دبیرستانی اهل ایالت آلاباما، نبوغ نامگذاری شده است. این دانش آموز در کمپین انتخاب اسم شرکت کرد و اسم پیشنهادی اش پذیرفته شد.

در ادامه چندتا عکس از مریخ نورد Perseverance و بالگرد نبوغ را که در پروژه MARS 2020 ناسا حضور دارند، ببینید.

آیا انسان با پروژه MARS 2020 ناسا به فکر استعمار سایر سیارات است؟

در این بخش، از موضوع مریخ و پروژه های اکتشافی آن فاصیه میگیریم. در این قسمت، مسئله ما زمین است.

زمین سیاره ما است و ما باید به آن توجه کنیم. پروژه هایی که قصد اسکان انسان در مریخ را دارند به هیچ وجه بد نیستند، اما آیا درست است که بعد از شنیدن این خبر زمین را با دست خودمان از بین ببریم؟

می‌شود در کنار این پروژه ها برای حفظ و بهبود وضعیت زمین تلاش هایی کرد. مریخ هر چه باشد متعلق به ما نیست. اگر ما سعی کنیم مالک آن شویم، در واقع مریخ را مستعمره خودمان کرده ایم. علاوه بر این ها هر ساله موضوعات بسیاری در این طیف مطرح می شوند.

تمام حرف من این است که از زمین غافل نشویم. برای یادآوری در ادامه لیستی کوتاهی از مشکلات زمین را برایتان آماده کردیم.

گرمایش عمومی هوا

ذوب شدن یخ های قطبی 

آسیب های شدید به اکوسیستم ها

افزایش بی رویه گاز های گلخانه ای مثل کربن دی اکسید

جنگ 

نابودی جنگل ها

انقراض حیوانات

.

.

.