مضرات استرس مزمن بر مغز چیست؟ استرس مزمن چگونه به مغز آسیب می رساند؟ همه ما در زندگی مان استرس را تجربه می کنیم، چه بسا داشتن اندکی استرس برای مفید است. فائق آمدن بر وقایع استرس زا می تواند مقاومت بیشتری به ما ببخشد. اما هنگامی که استرس شدید یا مزمن شود – برای مثال ناشی از شکست یک ازدواج یا بهم خوردن یک رابطه، مرگ در خانواده یا چیزی مثل یک اپیدمی – لازم است فوراً با آن استرس برخورد شود.

دلیل این امر آن است که استرس مزمن می تواند تأثیر مخربی بر مغز ما بگذارد و ما را در معرض مشکلات جسمی و روانی بسیاری قرار دهد. استرس مکرر یکی از محرک های اصلی التهاب مداوم در بدن است. التهاب مزمن می تواند منجر به طیف وسیعی از مشکلات سلامتی از جمله دیابت و بیماری های قلبی شود. یکی از مضرات استرس مزمن بر مغز این است که مغز به طور معمول توسط مولکولهای در گردش توسط سد خونی مغزی محافظت می شود. اما تحت استرس مکرر، این سد نشت پیدا می کند و پروتئین های التهابی در گردش می توانند وارد مغز شوند.


چرا صبح ها با استرس از خواب بیدار می شوم؟


هیپوکامپ مغز برای یادگیری و حافظه حیاتی است و به ویژه در برابر استرس مزمن آسیب پذیر است. مطالعات انجام شده در انسان نشان داده است که التهاب می تواند بر سیستمهای مغزی مرتبط با انگیزه و چابکی ذهنی تأثیر منفی بگذارد.

همچنین شواهدی از تأثیر استرس مزمن بر هورمونها در مغز، از جمله فاکتور آزاد کننده کورتیزول و کورتیکوتروپین (CRF) وجود دارد. سطح زیاد و طولانی مدت کورتیزول با اختلالات خلقی و همچنین کوچک شدن هیپوکامپ همراه است. همچنین می تواند بسیاری از مشکلات جسمی از جمله چرخه نامنظم قاعدگی را ایجاد کند. به طور کلی می توان گفت مضرات استرس مزمن بر مغز بسیار جدی است. 

خلق، شناخت و رفتار

به خوبی مشخص شده است که استرس مزمن می تواند منجر به افسردگی شود که عامل اصلی ناتوانی در سراسر جهان است. افسردگی یک وضعیت عودکننده است – افرادی که افسردگی را تجربه کرده اند، به ویژه تحت استرس باشند در معرض خطر عود افسردگی شان هستند.

دلایل زیادی برای این امر وجود دارد و می توان آنها را با تغییراتی در مغز مرتبط کرد. قرار گرفتن در معرض هورمونهای استرس و التهاب مداوم باعث کاهش حجم هیپوکامپ می شود و این کاهش در بیماران افسرده بیشتر از افراد سالم دیده می شود.

در نهایت استرس مزمن باعث تغییر در مواد شیمیایی موجود در مغز از جمله سروتونین می شود که شناخت و خلق را تعدیل می کند. سروتونین برای تنظیم خلق و بهزیستی روانی از اهمیت زیادی برخوردار است. در حقیقت، داروهای ضدافسردگی مثل بازدارنده های انتخابی بازجذب سروتونین (SSRI) برای بازیابی فعالیت عملکردی سروتونین در مغز افراد مبتلا به افسردگی استفاده می شود.

اختلال در خواب و ریتم شبانه روزی یکی از ویژگی های متداول در بسیاری از اختلالات روانپزشکی از جمله افسردگی و اضطراب است. هورمون های استرس، مانند کورتیزول، نقش تعدیل کننده ای اساسی در خواب دارند. بنابراین افزایش سطح کورتیزول می تواند در خواب ما اختلال ایجاد کند. بنابراین احیای الگوهای خواب و ریتم شبانه روزی می تواند یک روش درمانی برای این شرایط فراهم کند.


استرس بر روی کدام عضو از بدن تاثیر می گذارد ؟ 


افسردگی می تواند عواقب عظیمی داشته باشد. افسردگی می تواند باعث اختلال در شناخت در هر دو حوزه غیر هیجانی و هیجانی اجتماعی می شود.

استرس همچنین می تواند در تعادل بین تفکر عقلانی و هیجانات ما اختلال ایجاد کند. به عنوان مثال، خبرهای استرس زا در مورد رواج جهانی ویروس کرونا باعث شده است تا افراد موادضدعفونی یا ماسک ها را احنکار کنند. این امر به این دلیل است که استرس می تواند مغز را مجبور کند که به “سیستم عادت” تغییر حالت دهد.

تحت استرس، نواحی مغزی مانند پوتامن، یک ساختار گرد در پایه پیشانی مغز، فعال سازی بیشتری را نشان می دهد. چنین فعال سازی با رفتار احتکار همراه است. علاوه بر این، در شرایط استرس زا، قشر جلوی مغز، که در شناخت هیجانی – مانند ارزیابی وابستگی های اجتماعی و یادگیری در مورد ترس – نقش دارد، ممکن است ترس های غیر منطقی را تقویت کند. سرانجام، این ترسها اساساً توانایی معمول مغز در تصمیم گیری منطقی را نادیده می گیرند.

کنارآمدن با استرس

بنابراین اگر از استرس مزمن رنج می برید چه کاری باید انجام دهید؟ خوشبختانه روش هایی برای مقابله با آن وجود دارد. بنابراین اگر از استرس مزمن رنج می برید چه کاری باید انجام دهید؟ خوشبختانه روش هایی برای مقابله با آن وجود دارد. به عنوان مثال می دانیم که ورزش در مقابل استرس مزمن مزایایی زیادی دارد. ورزش با بالا بردن پاسخ ضد التهابی، با التهاب مقابله می کند. علاوه بر این، ورزش باعث افزایش نوروژنز – تولید سلولهای جدید مغز – در مناطق مهم مانند هیپوکامپ می شود. همچنین باعث بهبود روحیه، شناخت و سلامت جسمی می شود.

راه مهم دیگر برای مقابله با استرس ارتباط با اطرافیان مانند خانواده و دوستان است. در زمان قرنطینه سعی کنید هر روز با آنها تماس بگیرید، بهتر است تماس تصویری برقرار کنید.

یکی از راه هایی که کمتر از مزایای آن گفته شده است، یادگرفتن چیزهای جدید است. در حقیقت، کسانی که ذخیره شناختی بهتری داشته باشند، کمتر از افسردگی و مشکلات شناختی رنج می برند.

روش های دیگر شامل ذهن آگاهی یا مایندفولنس است، که به ما این امکان را می دهد که توجه مان را بیشتر کنیم و به دنیای اطراف خود کنجکاو شویم و در لحظه ی حال وقت بگذرانیم. هدیه دادن یکی دیگر از راه های کاهش استرس است – داوطلب شدن برای ارائه کمک مالی به یک موسسه خیریه، سیستم پاداش را در مغز فعال کرده و احساسات مثبتی در شما ایجاد می کند.

مهمتر از همه، وقتی استرس مزمن را تجربه می کنید، صبر نکنید تا اوضاع بهتر شود. تشخیص زودرس و درمان زودهنگام، کلید نتیجه خوب و بهزیستی است. به یاد داشته باشید که برای بهبود روحیه، تفکر و سلامت جسمی خود به روشی جامع عمل کنید. لازم نیست صبر کنید تا در فشار روحی غرق شوید. می توانید از روان درمانی آنلاین بهره ببرید. 

در ادامه بخوانید:

دمنوش های گیاهی برای رفع خستگی و استرس

12 روش موثر برای کاهش استرس که به راحتی می توانید آنها را به کار ببندید!