آیا باید از تاثیرات روانی مثبت آن استقبال کنیم یا نگران تاثیرات منفی آن باشیم؟

در این مطلب سعی داریم شما را با اثرات روان شناختی یائسگی آشنا کنیم. سال هاست که باور اثر متقابل جسم و روان بر یکدیگر پذیرفته شده است. در دوره یائسگی، زنان تغییرات جسمانی را تجربه می کنند که با توجه به برداشت مثبت یا منفی آنها از این تغییرات، معنای آن تغییر می کند. شرایط روحی و جسمانی زنان متناسب با این تفاوت دیدگاه تغییر می کند. از طرفی شرایط روانی و بافتی که زنان در آن یائسگی را تجربه می کنند می تواند بر تشدید یا کاهش علائم جسمانی اثر بگذارد. نتیجه همه این تغییرات متقابل است و بر یکدیگر تاثیر می گذارند.

اثرات روان شناختی یائسگی

شما می توانید برای آشنایی اولیه با یائسگی، شناخت علائم آن و دانستن نشانه های جسمانی آن مطلب یائسگی را بهتر بشناسیم ! را مطالعه کنید.

 “یائسگی” به معنای پایان قاعده شدن ماهیانه است و بطور متوسط در ۵۱ سالگی اتفاق می افتد. یائسگی پایان ظرفیت باروری یک زن است و تغییرات جسمانی گسترده ای آن را همراهی می کنند.

اثرات روان شناختی یائسگی چگونه است؟

  1. تغییر در تصویر بدنی. یائسگی باعث تغییرات جسمانی مانند خشکی پوست، تغییر توزیع چربی و شل شدن و افتادگی سینه ها می شود. تمامی این تغییرات می تواند بر تصویری که زن از بدن خود دارد تاثیر بگذارد. علاوه بر اینها، اگر در جامعه ای زندگی کنید که مسن شدن را با کمتر شدن جذابیت زنانه مرتبط بداند، رسیدن به سن 50 سالگی و تجربه یائسگی می تواند شدیدا تصویر بدنی زن را منفی کند. این موضوع مانند این است که زنی در آینه نگاه کند و به خود بگوید ” داری شکل مادرت می شوی، پیر با چروک های زشت”
  2. تغییرات خلقی. در این دوره بعضی از زنان اضطراب و افسردگی را تجربه می کنند و بعضی حملات وحشتزدگی (حملات پنیک) دارند. این تغییرات خلقی الزاما ناشی از تغییرات هورمونی مربوط به یائسگی نیست. این دوره سنی با توجه به عوامل اجتماعی و تغییرات گفته شده دوره استرس زایی را ایجاد می کند که می تواند باعث تغییرات خلقی شود. اگر تغییرات زنان در دوره عادت ماهانه و بعد از آن (یائسگی) را کاملا به شرایط هورمونی نسبت بدهیم اشتباهی است که باعث این تفکر می شود که زنان از لحاظ هیجانی “بی ثبات” هستند!

تغییرات هورمونی و اجتماعی می توانند بصورت مشترک بر رفتار زنان در دوره های حساس تاثیر بگذارند.

  1. عزت نفس و اعتماد به نفس. برخی زنان پس از تجربه یائسگی، کاهش عزت نفس و اعتماد به نفس را گزارش می کنند. آنها تاثیر کاهش اعتماد به خود را در انجام تکالیف روزمره و حتی وظایف مهم تر خود احساس می کنند و از توانایی کمتر خود برای مدیریت روابط ابراز ناراحتی می کنند.
  2. فقدان تمرکز. زنان در چندین زمینه یابی از کاهش کارکرد شناختی و ذهنی خود مانند تمرکز و حافظه پس از یائسگی شکایت کرده اند. اما پژوهشگران معتقدند این کاهش عملکرد چیزی بیشتر از اثرات استاندارد افزایش سن و تغییر وظایف و کاهش فعالیت های ذهنی نبوده و ارتباط مستقیمی با یائسگی ندارد.

همچنین بخوانید: علت احساس درد در رابطه ی جنسی برای خانم ها چیست؟؟؟


  • یکی از دلایلی که زنان همه شرایط منفی بعد از 50 سالگی خود را به یائسگی نسبت می دهند نگاه منفی به افزایش سن و یائسه شدن است.در صورتیکه بسیاری از موارد گفته شده ارتباط مستقیمی به یائسه شدن ندارد و اثر تفاوت های فرهنگی و عوامل اجتماعی منفی در اینجا نیز قابل مشاهده است.
  • برای مطالعه تاثیر شرایط اجتماعی بر نگاه زنان به یائسگی، خواندن مطلب آیا شرایط اجتماعی زنان می تواند بر تجربه یائسگی تاثیر بگذارد؟ پیشنهاد می شود.

می توان یائسگی را بخشی از مجموعه تغییراتی دانست که در سال های میانی عمر یک زن اتفاق می افتد.

تغییرات روانی مثبت یائسگی چیست؟

خانم ها با سپری کردن دوره یائسگی و پشت سر گذاشتن سختی های ابتدایی دوره، می توانند از تغییرات مثبت بعد از این دوره لذت ببرند. بعضی از تاثیرات روانی مثبت عبارتند از:

  • رهایی از دردهای دوره قاعدگی
  • پایان سردردهای هورمونی
  • رهایی از تغییرات خلقی منفی مانند افسردگی پیش از قاعدگی، تحریک پذیری خلقی، پرخوری عصبی
  • تجربه رابطه جنسی با همسر بدون ترس از بارداری
  • کاهش فیبروئید رحمی
  • ایجاد تغییرات مثبت با ریسک پذیری بیشتر
  • احساس استقلال و اعتماد به نفس
  • تمرکز بر مراقبت شخصی و دوستی با خود

همچنین بخوانید: دلایل سوزش بعد از رابطه جنسی در زنان و مردان و نحوه پیشگیری 


مدیریت شرایط

چگونگی تجربه زنان از این رویداد تحت تاثیر نوع مدیریت قرار دارد که می تواند به شکل طبیعی یا پزشکی باشد.

اثرات روان شناختی یائسگی را می توان به روش های مختلفی مدیریت کرد. برخی از زنان صرفا به زندگی خود ادامه می دهند و منتظر می مانند تا علائم سپری شوند. گاهی از ترفندهایی مثل پوشیدن چندین لایه لباس بجای لباس های ضخیم استفاده می کنند تا درآوردن لباس ها در زمان گرگفتگی آسان تر باشد. اما لزوما برای علائم خود به پزشک مراجعه نمی کنند. برخی رویکرد طبیعی تری را ترجیح می دهند و از درمان های جایگزین برای تسکین علائم خود استفاده می کنند که شامل درمان گیاهی، هومیوتراپی و طب سوزنی است.

اما بسیاری از زنان به پزشک مراجعه می کنند و برایشان HRT تجویز می شود. از سال 1981 تا سال 2000، تعداد زنانی که HRT انجام می دهند به 60% افزایش یافته است. این درمان در اصل برای کاهش علائم یائسگی طراحی شد اما بعدها معلوم شد که می تواند برای پیشگیری و درمان پوکی استخوان، آلزایمر، بیماری قلبی-عروقی و افسردگی نیز کارایی داشته باشد.

درمان HRT خطرات خاص خودش را نیز دارد و با سرطان پستان و سرطان مخاط رحم (آندومتر)، حمله قلبی، سکته مغزی و بیماری ترومبوآمبولیک مرتبط است. برخی از شواهد حاکی از خطر مشکلات سلامتی بلندمدت ناشی از این درمان است. بنابراین زنان هنگام استفاده از این درمان باید با آگاهی از مزایا و معایب آن تصمیم بگیرند.

دسته ای از زنان که درمان HRT را نمی پذیرند باور دارند که یائسگی رویدادی طبیعی است که به مداخله شیمیایی نیاز ندارد و اینکه باورهای زنان درباره منافع HRT غالبا توسط نگرانی های آنها درباره هزینه های این درمان تلافی می شود.

در ادامه بخوانید: