دانشمندان هم می‌دانند برای کنترل آن باید چه کاری انجام دهند!
کشف ژن لاغری تایید شد! انواع کشف‌شده‌ی جدید دیگری از ژن لاغری با ژنی مرتبط هستند که که آن ژن، با سرطان در ارتباط است.
طی سالیان اخیر، دیدگاه‌های جامعی درباره‌ی عوامل ژنتیکی که منجر به چاقی می‌شوند گردآوری شده است، اما مطالعات کمی بر روی ژن‌هایی که ممکن است با لاغری در ارتباط باشند تمرکز داشته‌اند.
در یک مطالعه‌ی جامع جدید که ژن‌های بالقوه‌ی لاغری را بررسی می‌کرد، ژنی به خصوص شناسایی شد که به نظر می‌رسید نقش عمده‌ای را در لاغری هم انسان‌ها و هم حیوانات ایفا می‌کند.
ژوزف پنینگر [1]، نویسنده‌ی ارشد مطالعه گفته است: «همه‌ی ما این گونه افراد را سراغ داریم که هرچه دلشان بخواهد می‌خورند و ورزش هم نمی‌کنند، اما با این حال چاق نمی‌شوند. این افراد یک درصد جمعیت را تشکیل می‌دهند. ما می‌خواستیم بفهمیم که دلیلش چیست. بیشتر محققان، چاقی و ژن‌های چاقی را مطالعه می‌کنند، ما برعکسش را انجام دادیم و لاغری را مطالعه کردیم و بدین ترتیب حیطه‌ی جدیدی از تحقیقات به وجود آمد.»
بیشتر بخوانید: چرا راحت ترین راه برای جلوگیری از چاقی “خوابیدن” است؟
این تحقیق با انجام یک مطالعه‌ی هم‌خوانی سراسر ژنوم [2] آغاز شد که شامل تقریباً 50000 شرکت‌کننده از داده‌های بانک اطلاعات پزشکی استونی می‌شود. در این تحقیق به جای مقایسه‌ی شرکت‌کنندگان لاغر با آن‌ها که به چاقی مبتلایند، تفاوت‌های ژنتیکی میان افراد سالم و لاغر و افراد با وزن طبیعی بررسی شد.
خیلی زود دو نوع خاص در ژن ALK به چشم محققان آمد. آزمایش‌های اولیه در حیوانات نشان داد اگر فعالیت ژن به طور کامل متوقف شود، در برابر چاقی حاصل از رژیم غذایی مقاومت ایجاد می‌شود. به نظر می‌رسید موش‌هایی که ژن ALK کمتری داشتند، کالری بیشتری می‌سوزاندند و سریعتر چربی‌هایشان از بین می‌رفت.
مایکل ارتافر [3]، نویسنده‌ی ارشد مطالعه گفت: «با استفاده از تکنیکی به نام کالری‌سنجی غیرمستقیم، می‌توان نشان داد در موش‌هایی که ژن ALK کمتری دارند، سوخت انرژی زیادتری دیده می‌شود. این بدان معناست که این موش‌ها کالری بیشتری نسبت به موش‌های عادی می‌سوزانند و می‌توان توضیح داد که چرا با اینکه حتی اگر همان مقدار غذا را بخورند، باز هم لاغر می‌مانند. علاوه بر آن، این حیوانات تحمل گلوکز بالاتری را از خود نشان می‌دهند.
بییشتر بخوانید: ساده ترین روش های لاغری برای تنبل ها !
اگر بخواهیم از این هم بیشتر وارد جزئیات شویم تا بفهمیم دقیقاً چه مکانیزم‌هایی روی کار بودند، محققان متوجه شدند ژن ALK در ناحیه‌ی خاصی از هیپوتالاموس مغز به نام هسته‌ی پاراونتریکولار[4] به شدت منتشر شده است. هنگامی که ALK تنها در این ناحیه‌ی مغزی مسدود شده بود، محققان همان مقدار کاهش وزن و اثرات متابولیکی را مشاهده کردند که در حیواناتی که ALK در آن‌ها کاملا مسدود شده بود، شناسایی کرده بودند.
چیزی که کشف ژن لاغری را کمی هیجان‌انگیزتر از دیگر کشفیات ژنی می‌کند این است که از قبل، مقداری تحقیقات درباره‌ی مهار ALKای که در انسان‌ها انباشته‌شده، وجود دارد. برای سالیان متمادی ژن ALK به عنوان عامل اصلی پیشرفت سرطان مورد بررسی قرار می‌گرفته است. در واقع، چندین مهارکننده‌ی ALK از قبل توسعه یافته‌اند که ابتدا سرطان ریه سلول غیرکوچک[5] را هدف قرار می‌دهند.
بیشتر بخوانید: آیا خوردن فیبر باعث لاغری می شود؟ بله، اما یک نوع خاص!
انواع مهارکننده‌های ژن ALK قبلاً توسط FDA برای مصرف کلینیکی مورد تایید قرار گرفته‌اند، علاوه بر این مجموعه‌ی بیشتری هم در مراحل آزمایشی مختلف می‌باشند. بنابراین طبق گفته‌ی پنینگر، ALK نه تنها از لحاظ درمانی قابلیت هدف‌گذاری دارد، بلکه داروهای زیادی هم برای انجام این عمل وجود دارند.
او می‌گوید: «اگر فکرش را بکنید، منطقی به نظر می‌رسد که بتوانیم ALK را مسدود کنیم و عملکرد آن را کاهش دهیم تا ببینیم لاغر می‌مانیم یا خیر. مهارکننده‌های ALK همین حالایش هم در درمان سرطان استفاده می‌شوند و قابلیت هدف‌گذاری دارند. ممکن است بتوانیم ALK را مهار کنیم، و البته در آینده تلاش خواهیم کرد که این کار را انجام دهیم.»
مطالعه‌ی اخیر در مجله‌ی سلول به چاپ رسیده بود.
منابع: آکادمی اتریشی علوم، دانشگاه بریتیش کلمبیا
[1] Josef Penninger
[2] مطالعه‌ی هم‌خوانی سراسر ژنوم (GWAS) در دانش ژنتیک یک بررسی سراسری ژنوم بر روی مجموعه‌ای از تنوع‌های ژنتیکی فردی در افراد مختلف است. هدف این بررسی مقایسه، نتیجه‌گیری، و در نهایت رسیدن به رابطه‌های مشترک، و گونه‌ای هم‌خوانی، همبستگی و وابستگی، میان وجود یک تنوع ژنتیکی و بروز و ظهور یک ویژگی مشترک در بین دارندگان آن تفاوت ژنتیکی‌است.
[3] Michael Orthofer
[4] Paraventricular Necleus
[5] سرطان ریه سلول غیر کوچک بیماری‌ای است که در آن سلول‌های بدخیم (سرطانی) در بافت‌های ریه تشکیل می‌شوند.
نظر شما درباره کشف ژن لاغری چیست؟
